Sophie Lindenkamp zet sport in als medicijn

Lindenkamp loopt stage bij Pro Persona, een organisatie die specialistische geestelijke gezondheidszorg biedt. Ze doet haar onderzoek binnen het ACT Team (Assertive Commitment Treatment) van Pro Persona Nijmegen. “Wij begeleiden mensen met een beginnende psychose”, legt Lindenkamp uit. “Grotendeels jongvolwassenen die psychotisch kwetsbaar zijn. Ons team bestaat uit 80 cliënten, waarvan ik er bij tien betrokken ben en sportkundig begeleid.”

Sport als antidepressiva

Drie keer in de week een stukje hardlopen of een eindje stevig doortrappen op de fiets doet wonderen voor je brein en heeft op onze hersenen dezelfde effecten als antidepressiva. Maar het heeft niet de nadelen. Hoe kan leefstijl een grotere rol spelen in de zorg en in het behandelplan? Pro Persona vroeg sportkundige Lindenkamp hoe ze vitaliteit, gezondheid en gedragsbeïnvloeding zouden kunnen implementeren in de zorg: “Sport inzetten als middel voor mentale, fysieke en emotionele gezondheid. Dat is precies de holistische benadering van positieve gezondheid. Mentaal welzijn is veel meer dan wat er in je hoofd gebeurt. Kijken naar de hele mens, en niet naar een bewegingsapparaat of een brein. Wij hebben cliënten die zo verstijfd zijn door angst en zo in hun hoofd te leven, die zo ver weg zijn van hun gevoel, dat ze het machtig mooi vinden om hun hartslag te voelen, hun ademhaling op te merken en in hun lichaam te landen. Je kunt als sportkundige heel veel betekenen voor het proces van zelfherkenning van de cliënt. Ook is de combinatie bewegen en therapie heel sterk. We kijken of we de sportsessies vlak voor of vlak na de therapie kunnen plannen. Het is wetenschappelijk bewezen dat je hersenen informatie beter kunnen absorberen en verwerken als je actief bent geweest.”

Personal trainer

Lindenkamp heeft voor haar eindscriptie een praktische interventie, ‘een beroepsproduct’, ontwikkeld om het complexe vraagstuk, hoe je jongvolwassenen met psychotische kwetsbaarheid kunt motiveren om te bewegen, op te lossen. “De interventie zorgt ervoor dat sport en bewegen een groter aandeel in het behandelplan gaan krijgen en dat cliënten ondersteuning kunnen krijgen van een persoonlijk sportcoach. Een personal trainer die ook soft skills heeft, die bekend is met motiverende gespreksvoeringstechnieken, iemand die een inkijk heeft in de diagnose en de psychiatrie. Het is een hele stap om cliënten zelf aan hun gezondheid te laten werken. Voor onze doelgroep is sociale angst een grote beperkende factor om überhaupt in actie te komen.”

Studenten HAN

Lindenkamp heeft samenwerking gezocht met drie opleidingen van de Hogeschool Nijmegen (HAN University of Applied Sciences): Toegepaste Psychologie, Sportkunde en Psychomotorische Therapie. “We gaan studenten inzetten als sportcoaches die de cliënten één-op-één gaan begeleiden. We willen juist die multidisciplinaire en interdisciplinaire kennis gaan toepassen in de sportsessies. Morgen beginnen de sollicitatiegesprekken met studenten.

Tito’s Gym

Het project wordt ondersteund door meerdere stakeholders met kennis, accommodaties en sportfaciliteiten. Ze noemt een voorbeeld. “Onze keiharde ondersteuner is Tito’s Gym, de sportschool die vijftig meter van onze locatie zit. Een hele intieme, kleinschalige en prikkelarme omgeving. We huren de ruimte voor twintig uur in de maand, als de sportschool gesloten is. Het is een simpel project, maar in de kern is het een perfecte symbiose tussen alle betrokkenen. We worden ook ondersteund door Life Goals, een organisatie die sport in groepsverband aanbiedt aan mensen met een psychische kwetsbaarheid. Het doel is dat onze cliënten begeleid worden naar sport in groepsverband en naar de reguliere sport.”

Stimuleringsprijs Gelders Sportklimaat

De vierdejaars Sportkunde sleepte in maart de Stimuleringsprijs van het Gelders Sportklimaat in de wacht. Ze won de publieksprijs van 5.000 euro en ook de jury was onder de indruk van haar interventie en beloonde haar met 10.000 euro. Met de prijs kan Lindenkamp haar project een half jaar bekostigen. Ze kan de sportschool huren en de studenten een nul-urencontract aanbieden. “Met een deel van de prijs kan ik mezelf aannemen als sportcoach slash projectleider. Er is ook ruimte binnen het budget voor plezierige activiteiten. Om een keer een betaalde spinning- of yogales uit te proberen.”

Master Psychomotorische Therapie

“Dit is wat er gebeurt als je studenten in hun kracht zet en een veilige omgeving creëert. Het is fantastisch dat Pro Persona mij de verantwoordelijkheid en ruimte geeft gegeven om dit project te doen. Het voelt als mijn kindje, dat ik de komende maanden een stevige basis kan geven. In september ga ik met een minor Psychomotorische Therapie beginnen om vervolgens de master PMT te doen, want ik heb ontdekt dat ik met de combinatie Sportkunde en de therapeutische kant van bewegen echt het verschil kan maken voor mensen die kwetsbaar zijn en het zwaar hebben”, concludeert Lindenkamp.