Dynamische Schooldag - Primair Onderwijs

Onderzoeksproject

De Dynamische Schooldag is een schooldag die meer dynamisch is ingericht. Hierbij is er regelmatig een afwisseling van zittend leren en (gezamenlijke) beweegmomenten. In dit project ontwerpen de deelnemende basisscholen, passend bij hun context, een Dynamische Schooldag op maat.

Ondanks vele goede initiatieven, zoals de Gezonde School, is de school nog steeds de minst actieve plek in het dagelijks leven van kinderen. Uit onderzoek blijkt dat kinderen 60-67% van de schooldag zittend in de klas doorbrengen.

Een dynamische schooldag is daarentegen een schooldag, waarin regelmatig wordt afgewisseld tussen zittend leren en bewegen, en de leerlingen tijdens schooltijd minimaal 60 minuten beweegtijd hebben. Dat kan door het slim roosteren van de gymles, buitenspeelpauzes, bewegingstussendoortjes, bewegend leren activiteiten en buitenlessen. De vormgeving kan op iedere school anders zijn, maar omvat aanpassingen vanuit het sociaal-ecologisch raamwerk (dus aanpassingen op beleid, fysieke omgeving, sociale omgeving en de activiteiten versterken elkaar).

Uiteindelijk wordt kennis opgedaan over de faciliterende en belemmerende factoren in het implementatieproces. Daarnaast wordt gekeken wat het effect is op het welbevinden van 8-12 jarige leerlingen, het gedrag in de klas (taakgerichtheid, sfeer en sociale omgang) en hun zit- en beweeggedrag.

Lees hier al onze publicaties

In hoeverre lukt het leerkrachten om een op maat gemaakte Dynamische Schooldag toe te passen in hun lessen en wat zijn faciliterende en belemmerende factoren in het implementatieproces (procesevaluatie)?
Wat is het effect van een dynamische schooldag op het welbevinden van 8-12 jarige leerlingen, het gedrag (taakgerichtheid, sfeer en sociale omgang) in de klas en hun zit- en beweeggedrag?

In dit project wordt kennis opgedaan wat betreft de inhoud en succesvolle implementatie van een dynamische schooldag op maat. We krijgen hierdoor een goed beeld van de faciliterende en belemmerende factoren in het implementatieproces.
Daarnaast evalueren we het effect op het welbevinden van 8-12 jarige leerlingen, het gedrag in de klas (taakgerichtheid, sfeer en sociale omgang) en hun zit- en beweeggedrag. De effecten van meer bewegen tijdens de schooldag zouden zich zelfs kunnen door vertalen in een betere motorische ontwikkeling, meer plezier in bewegen en op langere termijn blijven bewegen.

We evalueren het proces om de faciliterende en belemmerende factoren in het implementatieproces van de Dynamische Schooldag in de verschillende contexten te bepalen. Daarbij kijken we vanuit het COM-B model naar veranderingen in competentie, mogelijkheden en motivatie van zowel leerkrachten als leerlingen.
Vanuit het Sociaal-Ecologisch Model onderzoeken we veranderingen in beleid, fysieke en sociale omgeving op het niveau van de klas, school en omgeving (ouders en lokaal beleid).

We evalueren het effect op het welbevinden van 8-12 jarige leerlingen, het gedrag in de klas (taakgerichtheid, sfeer en sociale omgang) en hun zit- en beweeggedrag. Naast deze uitkomstmaten voegt iedere school (vanuit de Theory of Change methode) een of enkele uitkomstmaten toe aan de proces- en aan de effectevaluatie, die van belang zijn in hun context.

Allereerst beoogt de Dynamische Schooldag impact op het welzijn van de deelnemende kinderen, leraren en andere betrokkenen van de school. Daarnaast zal de procesevaluatie en de effectmeting van de uitvoering van de Dynamische Schooldag op maat weer input zijn voor de verbetering van het implementatieplan van de school en van de aanscherping van de basis onderwijsinnovatie Dynamische Schooldag.

Daarnaast zal bij positieve effecten via de beweegalliantie van VWS en de onderwijsalliantie van OCW naar mogelijkheden voor opschaling worden gezocht.

Gedurende en na het project worden de bevindingen van het onderzoek gecommuniceerd tijdens (internationale) conferenties en Nederlandse bijeenkomsten, zoals bijvoorbeeld de Dag van het Sportonderzoek en Research-Ed. Daarnaast leidt het onderzoek tot minimaal vier Engelstalige wetenschappelijke artikelen, die gebundeld worden in een proefschrift van promovendus Mandy Schweitzer.

Eveneens zullen alle partners uit het consortium voor een succesvolle implementatie en doorwerking kennis met elkaar blijven delen op het gebied van een Dynamische Schooldag via een landelijk netwerk (netwerk Dynamische Schooldag). Dit netwerk komt twee keer per jaar bij elkaar en zal één keer per twee jaar een symposium organiseren via het netwerk van ALO-Nederland.

Ook kunnen de betrokken gemeentes op basis van de ontwikkelde kennis in hun communicatie naar en ondersteuning van scholen aanpassingen maken om scholen te ondersteunen een dynamische schooldag vorm te geven. Daarnaast zal via de beweegalliantie van VWS en de onderwijsalliantie van OCW (bij positieve effecten) naar mogelijkheden voor opschaling worden gezocht