Projectomschrijving

Veel lokale energiecoöperaties hebben plannen klaarliggen voor duurzame energieprojecten, zoals nieuwe zonneparken en windmolens. Helaas is daar de komende jaren geen ruimte voor in het elektriciteitsnet. Lokale energiecoöperaties willen graag bijdragen aan een oplossing van deze problemen, maar zij lopen daarbij onder andere aan tegen allerlei beperkingen door wet- en regelgeving. Ook zijn er nog geen beproefde businessmodellen voor nieuwe intreders in deze markt, waarbij economische en juridische aspecten zijn meegenomen.

Het project sluit nauw aan bij verschillende onderwijsmodules van de Hanzehogeschool, zoals de Innovatiewerkplaats (IWP) Energy Markets van Entrance en de Master Energy For Society. 

Het project gaat van start met een sterk netwerk van lokale energiecoöperaties, koepelorganisaties, mkb-bedrijven, en kennisinstellingen. Het netwerk wordt uitgebreid met coöperaties die gaande het project aanhaken. Tijdens de looptijd van het onderzoek worden diverse activiteiten voorzien, die bijdragen aan disseminatie van kennis en uitbreiding van het netwerk. 

Het consortium bestaat uit Hanzehogeschool Groningen, Hogeschool Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen, New Energy Coalition, ITM, Groninger Energie Koepel (GrEK), Escozon, EC Gaasterland, Energie Coöperatie Kantens (EIK), Hogelandster Energie Coöperatie (HEC), Trynergie, Duurzaam Assen. 

Doel

• Praktijkdoel van het project is om de balans in de regionale elektriciteitsnetten te verbeteren door te verkennen op welke wijze een onderlinge en zoveel mogelijk gebalanceerde relatie voor duurzame elektriciteitslevering en elektriciteitsopwekking kan worden ingericht. Daartoe worden pilots gestart met lokale coöperaties in vier regio's in de Noordelijke provincies. 

• In het project wordt onderzocht welke regionale coöperatieve duurzame energiediensten kunnen worden ontwikkeld in samenwerking met lokale energie coöperaties. Welke juridische, economische of technische aspecten zijn van belang bij het ontwikkelen van deze nieuwe energiediensten? Welke (buitenlandse) ervaringen zijn bruikbaar? Op welke wijze en in welke organisatievorm kunnen deze diensten worden aangeboden.
   
• Kennisdoel is om inzicht te verkrijgen in de sociale en technische veranderingen die mogelijk zijn bij de nieuwe vormgeving van het energiesysteem. Op welke manier kunnen lokale energie coöperaties bevorderen dat de door hun geproduceerde duurzame energie optimaal wordt afgenomen? Welke innovatieve duurzame energiediensten kunnen ontwikkeld worden die een bijdrage leveren aan het netbeheer en het verminderen van congestie? Welke belemmeringen zijn er daarbij vanwege wet- en regelgeving?

Onderzoeksvraag

Hoe kan de coöperatieve invulling van duurzame energiediensten, zoals balansverantwoordelijkheid, vraagzijdesturing, blockchain/peer-to-peer levering en de aggregatorfunctie, op regionaal niveau het beste gestalte krijgen, zodanig dat deze diensten bijdragen aan de realisatie van nieuwe energieprojecten, het slechten van barrières voor lokale duurzame energieprojecten en het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen voor coöperatieve energiebedrijven?

Resultaten

Het project wil de volgende resultaten opleveren:

• Workshops voor lokale energiecoöperaties voor het ontwikkelen van coöperatieve energiediensten (WP1)
• Verkennen en uitwerken regionale duurzame energiediensten in samenwerking met lokale coöperaties (WP2)
• Aanbevelingen mogelijkheden blockchain voor peer-to-peer levering van energie tussen prosumers, op basis van pilot Blockchain (WP3)
• Juridische routekaart en inventarisatie juridische aspecten (WP4)
• Aantrekkelijke businessmodellen voor coöperatieve energiediensten op lokaal en regionaal niveau (WP1 en WP2)