‘Ik vroeg me steeds meer af, wil ik dit eigenlijk wel?’

Marije is een van de studenten die betrokken is bij het onderzoeksproject Pilletje hier, pilletje daar van de Innovatiewerkplaats Zorg en Veiligheid van het lectoraat Verslavingskunde en Forensische Zorg. Het is een initiatief van het Openbaar Ministerie dat jongeren positief wil betrekken bij het bespreekbaar maken van de maatschappelijke impact van (synthetische) drugs. De Hanze is hier de afgelopen twee jaar bij betrokken met activiteiten en onderzoeken. In 2022 organiseerden Hanzestudenten Hi(gh) Hanze op de campus, een Hanzebrede studentendag met Emma Wortelboer als bekende spreker, en activiteiten zoals een Escape Room XTC-lab en een Drugstruck. Deze creatieve aanpak blijkt te werken. Studenten praten open over hun drugsgebruik en worden zich bewuster van wat dit kost op het gebied van milieuvervuiling en criminaliteit. Marije merkt in haar vriendenkring dat die bewustwording vaak ook te maken heeft met hun eigen gezondheid.

Mysteryland werd de afsluiter

Marije: ‘Mijn besluit om te stoppen met drugs en drinken was geen radicale beslissing in de zin dat het van de een op de andere dag gebeurde. Het was meer iets dat in me opkwam.’ Al was de dag dat het bij haar opkwam wel specifiek, en dat weet ze nog precies. Het was 30 mei 2023. ‘Toen schoot dus letterlijk die gedachte door me heen dat ik verandering wilde. En dat die verandering te maken had met alcohol en het gebruik van pillen. Ik wilde ermee stoppen, vooral voor mijn eigen gezondheid. Maar op dat moment had ik nog Mysteryland in het vooruitzicht en dat is iets waar ik me altijd erg op verheug. Dus ik besloot dat dat een soort afsluiter ging worden.’  

Marije was bezig met haar afstudeerscriptie en ze merkte dat ze op dagen nadat ze op stap was geweest en had gedronken en drugs had gebruikt, veel minder productief was. En dat ze zich steeds vaker begon af te vragen: wil ik dit wel? Marije: ‘Op het moment dat je gebruikt ben je vrolijk en heb je een sterk groepsgevoel. Maar de dag erna had ik helemaal geen energie, wilde ik heel vaak geen mensen spreken en had ik geen zin om dingen te doen. De nasleep van het gebruik is vaak negatief. En je bent dus telkens eigenlijk een dag kwijt.

Het stoppen zelf viel me mee

Alcohol en pillen versterken je gevoelens. Als je je goed voelt, is dat fijn. Maar al je niet zo goed in je vel zit, dan voel je je eigenlijk alleen maar slechter. Veel jongeren voelen zich eenzaam en hebben last van mental health issues. Drugs kan een schijnverbinding geven, waardoor je je op het moment zelf goed voelt. Daarom kan het ook zo verslavend zijn. Maar de dag erna is vaak extra beroerd. En elke keer als je drugs of alcohol gebruikt draai je hetzelfde rondje af.

Marije besloot dus radicaal te stoppen, maar hoe moeilijk was dat? ‘Het stoppen met gebruiken zelf was eigenlijk niet zo moeilijk,’ zegt ze, ‘dat viel me mee. Ik voel me fysiek een stuk fitter en dat is heel prettig. En emotioneel voel ik me anders, ‘echter’ op een of andere manier. Ik voel dingen meer, dus de ups, maar ook de downs. Het voelt meer als mezelf. Dat is voor mij eigenlijk het belangrijkst.’

Helemaal zonder uitdagingen was het nu ook weer niet. Marije gaat nog steeds graag naar feestjes, maar ze doet dat wel minder vaak dan eerst. Ze drinkt er ranja en mensen denken dan dat het ranja met wodka is. En ze zeggen dingen als: “wat saai dat je niet drinkt”, of “het kan toch wel voor een keertje? Dan maak je toch een uitzondering?” Marije: ‘Maar zo werkt het niet. Want als ik dat nu doe en de volgende keer weer, dan kun je weer helemaal opnieuw beginnen. Dat soort dingen maakt het wel eens lastig. Dan voel ik me de odd one out, als het ware. En soms is een wijntje gewoon ook erg gezellig. Vooral zo rond de feestdagen natuurlijk, of als je bij iemand gaat eten. Maar als ik dan een wijntje wil, vraag ik me af, waar komt die neiging vandaan? En kan ik ook zonder?’

Jongeren aan het denken zetten

Ondanks af en toe een moeilijk moment, kan ze iedereen aanraden om na te denken over zijn of haar drank en drugsgebruik. Marije: ‘Je moet je gewoon af en toe eens afvragen, wat brengt het je? En ik denk er ook wel eens over na hoe het zou zijn als je met een hele groep bent die niet gebruikt. Hoe zou de sfeer dan zijn? Wat zou je dan gaan doen?’ Deze vraag sluit perfect aan bij Marijes afstudeerscriptie: Hoe kunnen we studenten bewustere keuzes laten maken over drugs? Daarvoor ging ze samen met vriendin en studiegenoot Yana Brakel aan de slag met design-thinking. ‘Met creatieve oplossingen, dus, zegt Marije. ‘We vroegen ons af wat de belangrijkste motivatie is voor studenten om te drinken en drugs te gebruiken en voor veel van hen geldt dat ze sociale verbinding zoeken, een gevoel dat ze ergens bij horen. Toen dachten we verder: wat kunnen wij bieden als vervanging? Zo kwamen we op het idee van een gezelschapsspel en we zijn nu bezig met het ontwikkelen van een soort Ganzenbord. We bedenken allemaal vragen die gesprekken op gang kunnen brengen. Dit is dus een andere manier om elkaar te bereiken. Ik denk niet dat studenten hierdoor zullen stoppen met gebruiken. Maar misschien denken ze wel eens, ik sla een keertje over.’

En hoe ziet de toekomst eruit?

Marije: ‘Mijn doel was in eerste instantie: ik stop zes maanden. En ik ben op 28 augustus 2023 gestopt, dus ik ben er nog niet. Maar op dit moment vraag ik me wel af of ik weer wil beginnen. Ik voel me veel fitter dan eerst, zoals ik al zei. En in april ga ik reizen, eerst naar Bali en dan naar Australië. Dat is een soort natuurlijk hoogtepunt. Dus ik denk dat het waarschijnlijk wel langer wordt dan zes maanden.’

 Lees meer op Pilletje hier, pilletje daar