'Point of Care Technologie kan impact hebben door samenwerking'

"Point of Care Technologie heeft verschillende facetten", vertelt Martin Bennink, lector Applied Nanotechnology bij Saxion. "Aan de ene kant gaat het om de technologie zelf, zoals bijvoorbeeld wat en hoe snel je iets precies kunt meten. Aan de ander kant moet deze technologie ook worden geïmplementeerd in de praktijk. Het is daarom belangrijk om samen met alle partijen, zoals zorgprofessionals, technologiebedrijven, patiëntverenigingen en verzekeringsmaatschappijen, om de tafel te gaan zitten. Alleen door samen te werken is op dit gebied winst te behalen en kan POCT impact hebben. Ik merk dat er nu nog vaak in hokjes wordt gedacht. Het samenbrengen van alle betrokken partijen is daarom belangrijk.’’

Toepassing in de praktijk

POCT-toepassingen worden al ingezet in de praktijk; enkele van de meest bekende toepassingen zijn bloedglucosetests of snelle COVID-19-tests die op grote schaal werden ingezet tijdens de coronapandemie. Point-of-Care Technologie (POCT) stelt eindgebruikers, zoals zorgprofessionals en burgers, in staat om binnen enkele minuten nauwkeurig real-time diagnostische tests van laboratoriumkwaliteit uit te voeren. Dit kan worden bereikt door het analyseren van kleine hoeveelheden lichaamsvloeistoffen, zoals urine, swabs, of bloed, met behulp van POCT-apparaten die dicht bij de patiënten kunnen worden ingezet, bijvoorbeeld in een ziekenhuis of gezondheidscentrum, of zelfs bij mensen thuis. Ook kan POCT worden gebruikt voor het op afstand monitoren van patiënten met behulp van draagbare apparaten en diagnostische systemen, zoals een glucosesensor voor patiënten met diabetes.

Ontwikkeling, toepassing en impact

De gezamenlijke expertise rondom de ontwikkeling, toepassing en impact van deze technologieën werd gedeeld tijdens het Point Of Care Technology Congres (POCT24) bij hogeschool Saxion in Enschede. Hier kwamen ongeveer honderd bezoekers vanuit onderwijs- en onderzoeksinstellingen, het bedrijfsleven en de zorgsector bij elkaar. Tijdens deelsessies en met posterpresentaties werden de deelnemers aan het congres geïnspireerd en werd kennis gedeeld. Verschillende sprekers vertelden over toegepast onderzoek rondom Point-of-Care-technologieën, zoals biosensoren en draagbare apparaten, welzijns- en gezondheidszorgtoepassingen, maar ook over de ethische aspecten van de inzet van deze technologieën. Professor Sushanta Mitra van de University of Waterloo verzorgde daarnaast een inspirerende keynote over de duurzame ontwikkeling van biosensoren.

Brede expertise

"Het heeft een enorme meerwaarde om in de volle breedte naar dit onderwerp te kijken, zowel naar de ontwikkeling en toepassing als naar de impact van deze technologieën", vertelt Karin Dijkstra, lector Gezondheidsbevordering in de leefomgeving van het Saxion-lectoraat Smart Health: ‘’Binnen Saxion en de Hanzehogeschool, als samenwerkingspartners van HealthTech in Society, hebben we expertise op al deze drie themalijnen.’’ Martin Bennink vult aan: ‘’Bij onze hogescholen wordt dit thema breed gedragen en hebben we alle disciplines aan boord. Op die manier, en tijdens dit congres, kunnen we kennis uitwisselen. Ook betrekken we bij onze onderzoeken steeds meer de eindgebruikers van deze technologie. Want alleen als de eindgebruiker, zoals de patiënt, huisarts, specialist of een andere zorgprofessional, merkt dat de technologie iets oplevert, kunnen we deze goed inzetten.’’

Hilbrand Oldenhuis, lector Digital Health (DH) aan de Hanzehogeschool, stemt hiermee in: ‘’Voor de toepassing van POCT is iedereen nodig; naast patiënten ook zorgverleners, professionals en ontwikkelaars. Het is belangrijk dat de technologie voldoet aan de juiste context, de wensen van de gebruiker en het uiteindelijke doel. De toepassing van POCT is daarmee per definitie multidisciplinair. De vraag kan technologisch gedreven zijn, door de uitvinding van een nieuwe technologie, maar de vraag kan ook uit de praktijk zelf komen.’’

Knelpunten in de zorg

"Point of Care Technologie kan een belangrijke rol spelen bij de uitdagingen en knelpunten waar we momenteel in de zorg tegenaan lopen, zoals een tekort aan zorgpersoneel, stijgende zorgkosten en lange wachtlijsten in de zorg", benadrukt Martin Bennink. ‘’Het gebruik van POCT draagt eraan bij om de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden en te zorgen voor het behoud van een hoge kwaliteit van zorg. Ook kan deze technologie de patiënt meer eigen regie geven en bijdragen aan preventie. De urgentie is groot: zowel vanuit het oogpunt van kwaliteit van zorg als organiseerbaarheid, beschikbaarheid en betaalbaarheid.’’

Toegankelijke technologie

Het verkleinen van gezondheidsverschillen en het geschikt en toegankelijk maken van technologische innovaties voor mensen met een lagere sociaaleconomische status speelt ook een rol bij POCT. Karin Dijkstra, betrokken bij HealthTech in Society: ‘’We zien steeds meer de urgentie om gezondheid, zorg en technologie veel nadrukkelijker met elkaar te verbinden. Daarnaast speelt er een belangrijk maatschappelijk vraagstuk rondom sociaaleconomische gezondheidsverschillen; het risico bestaat namelijk dat nieuwe technologieën eerder bijdragen aan het vergroten van de gezondheidskloof. Door de verbinding tussen gezondheid, zorg en technologie in een veel vroeger stadium van innovatie te realiseren, kunnen we ervoor zorgen dat er technologieën ontwikkeld en doorontwikkeld worden die toegankelijk en geschikt zijn voor de mensen die deze technologieën uiteindelijk moeten gaan gebruiken, zoals professionals in zorg en welzijn en burgers, patiënten en cliënten. Op die manier kunnen we samen zorgen voor technologieën die bijdragen aan het verkleinen van de gezondheidskloof. Het samenbrengen van alle partijen tijdens dit congres is daarvoor een belangrijke stap.’’

Het congres POCT24 werd georganiseerd door HealthTech in Society, hogeschool Saxion, de Hanzehogeschool Groningen, het Center of Excellence for Point-of-Care Technologies (Coe4POCT) en Health Noord.

Tekst: Femke van Stratum
Fotografie: Moekotte Media