Cybersecurity voor het mkb

Cybersecurity lijkt soms vooral een kwestie voor grote bedrijven of de overheid. Toch krijgen ook mkb-ondernemers steeds meer te maken met nieuwe regels en verplichtingen vanuit Europa.

“De wet is er niet om te belemmeren, maar om te beschermen”

Trix Mulder, lector Juridische aspecten van ondernemerschap aan de Hanze, benadrukt waarom het belangrijk is dat ondernemers zich hierin verdiepen.

“Extra regels kunnen soms belemmerend voelen, maar de wet is er om te beschermen. Ondernemers willen waarde toevoegen en hun doelen realiseren. Ondanks alle regels moet daar een manier voor te vinden zijn. Onze studenten willen we daarom vooral meegeven: hoe kan het dan wél”, aldus Trix Mulder.

Een boek met drie scripties

Om het mkb te helpen, verscheen onlangs een boek met drie scripties over cybersecurity. Deze scripties zijn geschreven door studenten HBO-Rechten en maken deel uit van het project Cyber Security Noord-Nederland. “Het is best pittige materie”, zegt Mulder. “Daarom hebben we ervoor gekozen om drie scripties te bundelen, met steeds een inleiding en conclusie erbij. Je hoeft het niet van a tot z te lezen, het is juist bedoeld als naslagwerk. Je kunt eruit halen wat voor jouw bedrijf relevant is.”

Nieuwe regels uit Europa

Volgens Mulder is het voor ondernemers belangrijk om te weten welke wetgeving eraan komt:

• de NIS2-richtlijn (netwerk- en informatiebeveiliging),
• en de Cyber Resilience Act (weerbaarheid van digitale producten).

“In Europa zijn er eigenlijk twee vormen van wetgeving: richtlijnen en verordeningen”, legt Mulder uit. “Een richtlijn, zoals NIS2, moet Nederland eerst nog omzetten in nationale wetgeving. Een verordening, zoals de Cyber Resilience Act, werkt direct. Net als de AVG. Die regels gelden gewoon voor iedereen.” Wat betekent dat in de praktijk? “Je laptop, je smartphone of een kassasysteem, alles wat verbonden is met het internet kan gehackt worden. De nieuwe regels zeggen: er moet een minimumbeveiliging zijn. Denk aan het regelmatig uitvoeren van updates. Dat is vaak gratis, maar het is wél essentieel. Net als je huis beveiligd moet worden tegen inbrekers, moet je je digitale systemen beschermen tegen online inbrekers.”

Praktisch en toegankelijk

Veel mkb’ers vinden de regels nog ingewikkeld of ver weg. Dit boek helpt daarbij, zegt Mulder:
“Ondernemers vragen ons vaak: moet ik hier iets mee? Ben ik verantwoordelijk voor de gegevens op mijn laptops of kassasysteem? Wat als ik producten inkoop die niet goed beveiligd blijken? De inhoud van dit boek kan je helpen met deze vragen.”

Daarnaast benadrukt Mulder dat de publicatie ook een ode is aan de studenten: “We hebben bewust gekozen om hun werk te publiceren en niet zelf te herschrijven. Zo zetten we onze studenten in het zonnetje. Eén van de scripties, van Kayleigh Veenstra, heeft zelfs de HBO-Rechten Award gewonnen. Dat is prachtig om te laten zien.”

Samenwerking tussen Rechten en ICT

Cybersecurity is bij uitstek een thema waarbij recht, techniek en communicatie samenkomen. “Onze studenten van Rechten, HBO-ICT en Communicatie & Multimedia Design hebben hierin samengewerkt. Een jurist moet eerst zelf begrijpen wat er in de wet staat, en die wetten zijn vaak al technisch. Rechten studenten gingen om tafel met HBO-ICT studenten om deze wetten te ontleden en te vertalen naar begrijpelijke taal”, aldus Mulder.

Oproep aan ondernemers

Mulder sluit af met een duidelijke boodschap aan ondernemers: “Verdiep je erin, op een toegankelijke manier. Cybersecurity lijkt ingewikkeld, maar de basis kun je vaak zelf goed organiseren. Denk aan updates, wachtwoordbeheer en bewustwording van je medewerkers.”

Tegelijkertijd is er ook veel ruimte voor samenwerking tussen onderwijs en de praktijk. “Heb je een specifieke vraag of een probleem waar je niet uitkomt? Neem contact op met de lector, dan kijken we samen of we er een afstudeeropdracht van kunnen maken. Studenten vinden het geweldig om met een vraag uit de praktijk aan de slag te gaan. Ze kunnen zich vastbijten in jouw specifieke situatie, of dat nu gaat om de juridische kant, de techniek of de communicatie.”

Over het lectoraat

Het Lectoraat Juridische Aspecten van Ondernemerschap van de Hanze onderzoekt hoe wet- en regelgeving beter kan aansluiten bij de praktijk van (sociale) ondernemers. Samen met ondernemers, studenten en docenten wordt gewerkt aan actuele thema’s. Het doel is altijd om ondernemers praktische handvatten te geven: hoe beweeg je binnen de regels zó dat je kansen benut, samenwerking versterkt en regeldruk beperkt? Zo draagt het lectoraat bij aan een sterke, innovatieve en toekomstbestendige regio.

Bekijk hier de beroepsproducten:

Beslisboom: Cyber Resilience Act (CRA) voor fabrikantenimporteurs of distributeurs

Checklist: valt uw organisatie onder de NIS2-Richtlijn?

Het boek: Cybersecurity voor het MKB