Een betere gezondheidszorg met Nij Smellinghe

Je staat op het punt geopereerd te worden. Spannend natuurlijk. Hoelang duurt het voordat je weer op de been bent? Het liefst wil je zo snel mogelijk terug naar huis, naar je familie, je vertrouwde dagelijkse leven. Wat veel mensen niet weten: een ziekenhuisopname kost al snel een kwart van je conditie. Dat betekent dat zelfs de simpelste dingen zoals even een blokje om, traplopen en boodschappen doen ineens een flinke uitdaging kunnen worden. ‘Dat moet anders’, vonden ze in ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten. Hoe kom je fitter uit een operatie? Challenge accepted.

Geen toeval

‘Op een gegeven moment merkte ik echt verschil’, zegt Dirk. ‘Ik voelde me fitter, sterker, en dat gaf vertrouwen. Ik herstelde veel sneller dan na de eerste ziekenhuisopname.’ Binnen enkele dagen liep hij alweer zelfstandig en zat hij weer op de fiets. De ervaring van Dirk is geen toeval. Het geheim is prehabilitatie. In plaats van pas te gaan oefenen ná een operatie, werken patiënten in Nij Smellinghe al vóór hun ingreep aan hun fitheid en mentale weerbaarheid. ‘Een operatie is topsport voor je lichaam’, legt Jeroen uit. ‘En elke sporter weet: aan een marathon begin je niet zonder training.’

Persoonlijk plan

In de weken voor een operatie zie je dat mensen minder bewegen, slechter eten en conditie verliezen, zegt Jeroen. ‘Dat is precies wat je níét wilt. Hun herstel start eigenlijk al met achterstand. Daarom is prehabilitatie zo belangrijk. Eerst brengen we in kaart hoe fit iemand is, daarna volgt een persoonlijk plan.’ Dat plan kan bestaan uit fietsen, wandelen en krachttraining, maar ook uit voedingsadvies of ademhalingsoefeningen. Bijzonder is ook dat patiënten thuis trainen onder begeleiding van het ziekenhuis.

Slim zijn

‘Bij darmkankerpatiënten plaatsen we thuis een fietsergometer -een soort hometrainer- waarop ik vanuit het ziekenhuis kan inloggen’, vertelt Jeroen. ‘Zo kan ik hun vorderingen volgen, trainingen aanpassen en inspelen op wat ze aangeven. Die persoonlijke begeleiding maakt echt het verschil.’ De resultaten liegen er niet om. Patiënten die aan prehabilitatie meedoen, herstellen sneller, hebben minder complicaties en voelen zich zelfverzekerder. 

Zij aan zij

De Hanze draagt met haar onderzoek en met de kennis van zorgprofessionals bij aan de wetenschappelijke basis voor het prehabilitatie programma. In Nij Smellinghe werken onderzoekers, studenten en zorgverleners letterlijk zij aan zij. Ze meten, testen en verbeteren voortdurend. ‘Zo gaat het programma verder dan de theorie en groeit het door praktijkervaring’, vertelt Geert van der Sluis, lector Functioneren en Participeren rondom ziekenhuisopnames bij de Hanze en programmaleider Onderzoek & Innovatie bij Nij Smellinghe.

Uitrol in de regio

Geert: ‘Studenten werken mee aan echte vraagstukken en zien het resultaat van hun werk bij patiënten. Dat maakt leren én innoveren krachtiger.’ Nij Smellinghe werkt inmiddels samen met het Martini Ziekenhuis, het UMCG en de Hanze om het thuistrainingsprogramma voor darmkankerpatiënten verder uit te rollen in Noord-Nederland. Zo profiteren steeds meer patiënten van een sneller herstel en een betere kwaliteit van leven. ‘Gezondheid is niet volledig maakbaar, maar je kunt er wél invloed op uitoefenen. Die eigen regie willen we stimuleren’, aldus Geert.

Waarom dit werkt

Het prehabilitatie-programma van Nij Smellinghe toont aan dat een goede voorbereiding het verschil maakt. Patiënten die vóór de operatie fysiek en mentaal sterker worden, herstellen sneller en voelen zich fitter. Wie fit de operatie ingaat, komt sterker eruit. De samenwerking met de Hanze laat zien dat vernieuwen in de zorg en de kracht van de verbinding tussen praktijk, wetenschap en onderwijs écht werkt.