Menno Vries verbetert de zorg voor mensen met een herseninfarct

Tekst: Loes Vader

Menno Vries won met zijn eindscriptie ‘Aansluiting intramurale zorg op onvervulde zorgbehoeften CVA-patiënten' de Jaco den Dekker-publieksprijs 2023, de prijs voor de beste afstudeerscriptie van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie. Hij studeerde in februari af van de Hanzehogeschool en werkt nu in revalidatiecentrum de Vogellanden in Zwolle. “Dat is heel wat anders dan de eerstelijnsfysiotherapie, zeg maar de fysiotherapeut op de hoek. Hier zijn mensen klinisch opgenomen. Patiënten krijgen hier iedere dag therapie”, legt Menno uit.

In een gat vallen

Patiënten lopen tegen uitdagingen aan waar de zorg beter op had kunnen inspelen. “Ik hoor vaak dat mensen thuis in een gat vallen. Ze hebben in het ziekenhuis of revalidatiecentrum veel informatie gekregen en handvatten hoe ze met hun beperkingen om kunnen gaan. Eenmaal thuis weten ze niet meer wat er allemaal is verteld. Denk hierbij aan motorische problemen, cognitieve problemen, mensen kunnen overprikkeld zijn en de informatie niet goed meer opslaan, er kunnen spraakproblemen zijn en ook psychische problemen.”  

Iets betekenen

Menno heeft in het eerste jaar van zijn opleiding een snuffelstage gelopen bij een eerstelijns neurorevalidatiepraktijk, daar kwam hij met patiënten uit deze doelgroep in aanraking. “Patiënten die het hele traject van ziekenhuis en revalidatiecentrum al hadden ondergaan. Ik wilde graag iets voor ze betekenen. Het gaat om een grote groep, zo’n 42.000 mensen belanden met een CVA (Cerebro Vasculair Accident) in het ziekenhuis.”

Kleine dingen, enorm verschil

Menno ging het honoursproject volgen en deed twee onderzoeken. Via de patiëntenvereniging Hersenletsel verspreidde hij een enquête over behoeftes en zorgvragen, waarbij de patiënten hun contactgegevens konden achterlaten. “Die mensen heb ik vervolgens geïnterviewd. De uitkomsten uit deze onderzoeken gaven mooie inzichten, die heb ik voor mijn eindscriptie voorgelegd aan behandelaren. Bijvoorbeeld: patiënten zouden graag willen dat hun familie of partner meer wordt meegenomen in het behandelproces. De behandelaren kwamen vervolgens zelf met ideeën hoe we de betrokkenheid van familie en partner konden vergroten. Door familie uit te nodigen bij het bespreken van het behandelplan of een wat meer vrije inloop van familie. We denken ook aan inloopspreekuren waar zowel patiënten als familie vragen kunnen stellen. Er zijn uitvoerbare plannen uitgekomen. Het gaat vaak om kleine dingen die een enorm verschil kunnen uitmaken.”

Samen

Menno pleit in zijn scriptie voor een multidisciplinaire, holistische benadering van de zorg. Een holistische visie gaat uit van het principe dat alles met elkaar is verbonden. Het geheel is een systeem waarin alles met elkaar is verbonden. “Bij een CVA kun je met zoveel aspecten te maken krijgen. Die kan ik als fysiotherapeut niet alleen behandelen. Psychomotorische therapeuten, ergotherapeuten, logopedisten… in de Vogellanden hebben we ook activiteitentherapeuten en muziektherapeuten. We hebben met z’n allen eigenlijk één taak: die patiënt goed naar huis krijgen. Dat doel streven we met z’n allen na. En dat moeten we samen doen.”

De jury was lovend over Menno’s scriptie maar miste het specifieke fysiotherapeutische aspect. “Als we de zorg willen verbeteren dan moeten we veel meer multidisciplinair gaan denken in plaats van uitgaan van één vakgebied. Alle behandelaren doen hartstikke goed werk, maar de afstemming met elkaar, ook met de patiënten, de partner en de familie, het CVA-kennisnetwerk en de eerstelijnszorg als de patiënt weer thuis is, moet goed met elkaar in overeenstemming zijn. Daar blijkt nog winst te behalen.”

Hier en nu

In zijn dagelijks werk is Menno erg alert hoe mensen naar huis gaan uit het revalidatiecentrum. “Het lastige is dat mensen hier vooral bezig zijn met het hier en nu. Ze willen nú revalideren en thuis zien ze wel verder. Terwijl je eigenlijk de problemen voor wilt zijn. Wat ik zelf doe, is een kort verhaaltje schrijven over iedere behandeling, zodat ze dat thuis kunnen inzien. Dat is vooral heel waardevol bij mensen met spraak- en cognitieve problemen. Ik probeer ook de partner en familie te betrekken bij de behandeling, zodat ze kunnen meedenken over uitdagingen in de thuissituatie.”

De Vogellanden

Menno is uitgenodigd om met het bestuur van de Vogellanden in gesprek te gaan over hoe ze zijn onderzoek in het revalidatiecentrum kunnen implementeren. “De eerste stapjes naar zorg die beter is afgestemd op de patiënt zijn hiermee gezet. Het bestuur staat er open voor.”

Menno vertelt in onderstaande video meer over zijn onderzoek.