Hogescholen maken bindende afspraken om instroom internationale studenten in balans te houden

Aanleiding

Minister Dijkgraaf (OCW) had de sector om dit voorstel gevraagd. Het voorstel tot zelfregie van de hogescholen hangt nauw samen met het huidige wetsvoorstel internationalisering in balans (WIB) waar het kabinet aan werkt. Het doel van dit wetsvoorstel is het ontwikkelen van instrumenten waarmee de voordelen van internationalisering worden versterkt en de nadelen ervan worden beperkt’. Hogescholen begrijpen dat een te grote instroom van internationale studenten tot zorgen leidt in de maatschappij bijvoorbeeld over de druk op studentenhuisvesting. Ongebreidelde groei van het aantal internationale studenten is in het hbo echter niet aan de orde: het aandeel internationale studenten in de bachelorfase in het hbo is al jaren stabiel op ongeveer 8 à 9 procent van het totaal aantal studenten. Het aandeel Nederlandse studenten bachelor in het hbo is daarmee groter dan 90 procent.

Wat betekenen de maatregelen voor de Hanze?

De afspraken die met de andere hogescholen zijn gemaakt, zijn in lijn met de ontwikkelingen die binnen de Hanzehogeschool al in gang zijn gezet. De Hanze heeft als doel het aantal internationale studenten stabiel te houden, maar het aantal studenten in de tekortsectoren, in ons geval vooral de technische opleidingen, te laten stijgen. De Hanze zet in op voorlichting en begeleiding in plaats van werving. Dat gebeurt vooral door het gesprek aan te gaan met aspirant studenten, door heldere en eerlijke informatie te geven over huisvesting, carrièremogelijkheden in de regio, etc. We richten ons in onze voorlichting vooral op opleidingen in de tekortsectoren en kiezen voor gerichte fairs.

De hogescholen gaan gezamenlijk aanbod van cursussen Nederlandse taalvaardigheid creëren, die studenten vrijwillig kunnen volgen. De Hanze overweegt om hierin een stap verder te gaan: de ambitie is om de basis van de Nederlandse taalvaardigheid verplicht te stellen in de eerste jaren van de bachelor. Daarnaast worden de hogere niveaus training Nederlandse taalvaardigheid aangeboden aan die studenten die hier in de noordelijke regio te willen blijven. Verder gaat de Hanze ook meer inzetten op integratie van en carrière advies voor onze internationale studenten. Hierin blijven we uiteraard samenwerken met Make it in the North: www.makeitinthenorth.nl. 

Ons internationale personeel gaan we sterk adviseren om een Nederlandse taaltraining te doen. Maar als een docent de training niet nodig heeft voor het uitvoeren van diens taken, verplichten we dit uiteraard niet. Samen met de RUG nemen we ook de komende jaren samen verantwoordelijkheid als het gaat om de huisvesting van internationale studenten. We werken hierin samen met de Gemeente Groningen, Groninger Studentenbond, ESN en de woningcorporaties. De samenwerking, die er al sinds 2018 is, heeft onder andere geleid tot de realisatie van de bouw van 400 studentenwoningen op de Zernikecampus. Tijdens de piekperiode aan het begin van het studiejaar kunnen deze wooneenheden dubbel worden bezet, waardoor tijdelijk 800 studenten kunnen worden gehuisvest.

Meerwaarde arbeidsmarkt

Hogescholen zien grote meerwaarde in een gebalanceerde instroom van internationale studenten. In een aantal sectoren en in veel regio’s is er een specifieke behoefte aan talent om bijvoorbeeld tekorten op arbeidsmarkt op te vangen. Op deze manier kunnen internationale studenten de Nederlandse economie en de maatschappij van nut zijn. Hogescholen willen de bijdrage van afgestudeerde buitenlandse studenten aan de arbeidsmarkt nog groter maken door te gaan werken aan taaltrainingen en aan het verhogen van de blijfkans.

Meeste opleidingen Nederlandstalig

De meeste beroepen waar het hbo voor opleidt zijn Nederlandstalig, zoals verpleegkundige en de leraar, de opleidingen voor deze sectoren zijn en blijven daarom ook Nederlandstalig. Het overgrote deel van de opleidingen in het hbo is daarom in het Nederlands te volgen (93 procent). Voor 80 procent van de opleidingen geldt dat deze zelfs alleen maar in het Nederlands te volgen zijn. Alleen opleidingen voor sectoren die per definitie in een internationale context werken, zoals de hotelscholen en de luchtvaartsector zijn meestal anderstalig.

Afgesproken maatregelen

De hogescholen spreken in het voorstel zelfregie een heel aantal maatregelen af om de negatieve effecten van internationalisering te dempen, door middel van bindende afspraken. Hogescholen spreken bijvoorbeeld af te gaan sturen op een maximering van het aantal in te schrijven studenten op anderstalige opleidingen voor de economische opleidingen, ter hoogte van de gemiddelde instroom van de afgelopen drie jaren. Hogescholen vragen met het oog hierop de overheid om het instrument van de numerus fixus voor deze trajecten mogelijk te maken, zodat zij bij een te hoge instroom van eerstejaars ook dit instrument kunnen inzetten.

Hogescholen gaan verder samen met gemeenten en studentenhuisvesters actief op zoek naar oplossingen voor huisvestingsproblemen die samenhangen met de instroom van internationale studenten. Daarnaast komt er een inzet om de beheersing van de Nederlandse taal te verbeteren, door Nederlandse taallessen aan zowel Nederlandse als internationale studenten en internationale medewerkers aan te bieden.