Project Creatief Mislukken wint Jeannette Doornenbalprijs 2025

Op 17 juni ontvingen Ineke Haakma, Henriëtte Pauwels-van Dijk en anderen achter het project Creatief Mislukken de Jeannette Doornenbalprijs. Met hun verhalenbundel vol echte mislukkingen en bijbehorende opdrachten nodigen ze kinderen uit om stil te staan bij wat mislukken eigenlijk is, hoe het voelt, hoe je er mee om kunt gaan en hoe je er met anderen over kunt praten.

‘Wat als het anders loopt dan verwacht?’ Die vraag stelden Ineke Haakma en Henriëtte Pauwels-van Dijk aan meer dan 70 kinderen en volwassenen. Het werd de basis voor Creatief Mislukken, een bundel vol gewone, herkenbare verhalen over momenten waarop iets misging. Met het boek willen ze laten zien: een foutje maken is heel normaal.

Tijdens de uitreiking van de Jeannette Doornenbalprijs begon Ineke haar speech met diezelfde vraag. Daar kon ze maar één ding op antwoorden: “Vandaag verliep boven verwachting.”

De prijs is bedoeld voor projecten die bijdragen aan een inclusief, tolerant en samenwerkend opvoedklimaat. Volgens de jury sluit Creatief Mislukken daar perfect op aan. Sandra Bolt, programmamanager bij het Centre of Expertise Healthy Ageing, noemt het: "Een sterk en origineel product, pedagogisch en didactisch doordacht en geheel in de geest van Jeannette Doornenbal.”

Ruimte om te mislukken geeft ruimte voor creativiteit

Kinderen durven steeds minder vrij te proberen en dat remt hun creativiteit, merkten Ineke en Henriëtte. “Vraag een kleuter om een bij te tekenen en je krijgt een prachtig fantasiebeest”, zegt Ineke. “Maar op een gegeven moment komt die vraag: ‘Juf, lijkt dit eigenlijk wel op een bij?’”

Met Creatief Mislukken wilden ze juist ruimte maken voor dat vrije proberen. Zo ontstond het idee voor een boek met 76 alledaagse verhalen over momenten waarop het voor iemand anders liep dan verwacht. De verhalen zijn ontwikkeld in samenwerking met kinderen, leerkrachten, onderzoekers en studenten, en worden ondersteund door opdrachten die uitnodigen tot gesprek. “Soms kan je ervan leren, soms is het gewoon balen. Ook dát mag. Want mislukken hoort bij ieders leven: van de vierjarige in groep 1 tot de 84-jarige postbode”, vertelt Henriëtte.

Een boek dat uitnodigt tot een gesprek

Leerkrachten gebruiken het boek in de klas, maar ook thuis blijkt het aan te slaan. “We horen dat ouders het voorlezen voor het slapengaan”, zegt Ineke. “En dat is precies wat je wil met zo’n boek, dat er ook thuis over gesproken wordt.”

Niet alleen kinderen hebben er iets aan. “Ook studenten en andere volwassenen kunnen zich herkennen in de verhalen,” vertelt Ineke. “De prestatiedruk is hoog, op school en daarbuiten. Dat er aan de hand van dit boek over falen gesproken wordt, kan daarbij helpen. Zo hopen we dat mensen gaan inzien: ik hoor er ook bij als het even misgaat. Juist dan. En misschien planten we zo een zaadje voor wat meer ruimte. Voor proberen. Voor mislukken. Voor creativiteit.”

De eerste druk is inmiddels uitverkocht. Ouders en leerkrachten vragen al wanneer de tweede komt, omdat ze denken dat het hun kind of klas echt kan helpen. Tot die tijd is het boek gelukkig ook gratis online te lezen via de projectpagina Creatief Mislukken.

Betekenisvolle besteding van de prijs

Dr. Jeannette Doornenbal (1954-2021) was pedagoog. Zij was verbonden aan de Hanze als lector Integraal Jeugdbeleid en later, van 2006 tot 2021, als lector Jeugd, Educatie en Samenleving. Met de Jeannette Doornenbalprijs eert de Hanze het levenswerk van Jeannette, die zich met hart en ziel inzette voor een sterk, inclusief en tolerant opvoedklimaat. 

“We hebben Jeannette allebei persoonlijk gekend”, vertelt Henriëtte. “Voor ons is het een grote eer om iets te doen dat past bij haar gedachtegoed en om daar deze erkenning voor te krijgen. En het is ook een heel mooi moment om even stil te staan en te denken: ‘Ja wow, dit doe ik gewoon.’”

Ook over de besteding van het prijzengeld hebben de winnaars al nagedacht. Een deel gaat naar het gratis uitdelen van boeken aan kinderen voor wie het kopen van een boek niet vanzelfsprekend is. Het andere deel gaat naar Stichting Tekenen voor Kinderen, die kinderen in een lastige situatie verrast met een bezoek van een tekenaar voor een moment van kleur en lichtheid.