Zicht op impact voorbij de cijfers

Aan de Werkplaats Sociaal Domein Noord zijn maar liefst dertien innovatiewerkplaatsen verbonden. Elk van deze innovatiewerkplaatsen heeft haar eigen opdracht binnen het sociale domein, hanteert een eigen organisatiestructuur en heeft te maken met verschillende uitdagingen. Aan de innovatiewerkplaatsen zijn verschillende opleidingen en werkveldpartners verbonden, ook worden uitgevoerde projecten gekoppeld aan onderzoek. Maar wat zijn nu de bouwstenen van een innovatiewerkplaats? Hoe krijg je zicht op impact, wanneer successen zich niet enkel in cijfers laten uitdrukken? En wat levert het op om aan de Werkplaats Sociaal Domein Noord als netwerkorganisatie verbonden te zijn?

Blog: Marc Groote, onderzoeker Werkplaats Sociaal Domein Noord

"Mijn onderzoek naar ‘bouwstenen’ en ‘doorwerking’ begint afgelopen voorjaar. Al snel blijkt dat er geen innovatiewerkplaats hetzelfde is en dat ook de relevante literatuur niet altijd even eenduidig is. Dat blijkt allereerst uit de gebruikte terminologie: er wordt niet alleen over  innovatiewerkplaatsen geschreven, maar bijvoorbeeld over ‘ateliers’, ‘community of learners’, ‘learning communities’, ‘kennisnetwerken’, ‘leernetwerken’ en ‘labs’. De gebruikte termen hebben soms betrekking tot de organisatiestructuur, soms tot andere zaken – ik zou haast zeggen tot aan het metafysische. Toch bestaan er leidende principes, functioneren er projectleiders, onderzoekers en bruggenbouwers binnen bestaande innovatiewerkplaatsen en kunnen successen worden geïdentificeerd. Maar waar zit ‘m dat nou precies in? En welke successen kunnen we nou eigenlijk vieren?

Handvaten en kaders

Met mijn onderzoek hoop ik allereerst de betrokken projectleiders te kunnen inspireren door handvaten te bieden voor de inrichting van een innovatiewerkplaats en kaders te bieden voor de evaluatie van projecten. Waar mogelijk trek ik samen op met (collega-)deskundigen, projectleiders, onderzoekers, partners uit het werkveld en ook studenten. Het aansturen op onderlinge verbinding  en het faciliteren van kennisdeling – tijdens bijvoorbeeld themabijeenkomsten – vormt onderdeel van het programma.

Maatschappelijke waarde

De innovatiewerkplaatsen in kwestie bevinden zich in een dynamische context: het sociale domein. De uitdagingen liggen onder andere in het bieden van passende zorg, het inzetten van effectieve aanpakken en het optimaal benutten van beschikbare middelen. De maatschappelijke waarde van deze werkplaatsen staat buiten kijf. Studenten worden op verschillende manieren gekoppeld aan coaches, onderzoekers en partners uit het werkveld om samen te werken aan actuele praktijkvraagstukken.

Bijvangst

De opbrengsten van de geleverde inspanningen zijn soms tastbaar, maar vaak ook minder tastbaar van aard. Juist die minder tastbare effecten zijn interessant wanneer het gaat over sociale kwaliteit. Als ‘bijvangst’ van een project kunnen bijvoorbeeld nieuwe samenwerkingen zijn ontstaan, werkwijzen zijn verbeterd of hebben de opbrengsten niet alleen effect op de directe doelgroep. Het komende jaar laat ik me graag verrassen en hoop ik met mijn onderzoek ook een zekere – al dan niet beoogde – impact te realiseren. Werk jij ook binnen een leergemeenschap? Kijk dan eens naar de organisatiestructuur, de rituelen en de samenwerkingen. Waar zit het succes precies in? En waar werken de inspanningen nog op andere plekken door? Zijn er misschien voorbeelden van onverwachte impact die je kunt benoemen?"

Marc Groote