'Het gaat niet om robots die boeren vervangen, maar om technologie die landbouw effectiever maakt'

Terwijl de wereld zich afvraagt of robots onze banen zullen overnemen, zijn een handjevol Hanze-studenten druk bezig met het bouwen van een nieuwe collega: de Pieperkieker.

Deze Pieperkieker, een robot gespecialiseerd in het opsporen van ziektes in aardappelgewassen, is onderdeel van DigiAgro. Binnen dit project werken zes bedrijven en vijf kennisinstellingen samen aan landbouwrobots die niet alleen zwaar werk uit handen nemen, maar ook bijdragen aan precisielandbouw. Onkruid bestrijden met drones, zacht fruit plukken zonder het te beschadigen: het klinkt als toekomstmuziek, maar het gebeurt as we speak.

Achter alle technische jargon zit een menselijk verhaal: dat van Hanze HBO-ICT studenten Ivo Kant, Stan Freese, Albert Witwerts en Michel Gerding die dagelijks aan de slag zijn met de Pieperkieker.

Van theorie naar praktijk
DigiAgro focust op vier concrete toepassingsgebieden: ziekteherkenning in aardappelgewassen, onkruid bestrijden met drones, geautomatiseerd plukken van zacht fruit, en monitoring van gewasgroei. Het project combineert agrarische expertise met hightech systemen, AI-ontwikkeling en juridische kennis om arbeidstekorten in de landbouw aan te pakken.

De Hanze studenten werken binnen het project samen vanuit verschillende disciplines.
Hun taken variëren van autonome navigatie en cybersecurity tot constructieve aanpassingen en physics modelling. De logica is helder: waar nu voor elk veld meerdere mensen nodig zijn, kan robotisering het aantal benodigde arbeidskrachten reduceren.

Automatisering: evolutie, geen revolutie
De introductie van robots in de landbouw bouwt voort op een trend die al decennia gaande is. GPS-gestuurde tractoren, geautomatiseerde melksystemen en precisie-zaaimachines hebben de sector al getransformeerd. Voor veel agrariërs zijn landbouwrobots daarom geen radicale breuk, maar een logische volgende stap.

De studenten herkennen dit uit eigen ervaring. "De laatste keer dat ik een boer sprak," zegt Michel met een grijns, "vond hij het wel best dat hij Netflix kon kijken in de trekker, omdat die toch automatisch vooruitrijdt." (En wie kan hem ongelijk geven?) Maar de studenten zijn zich ook bewust van de serieuzere implicaties. “Automatisering kan leiden tot verschuivingen in de machtsverhouding tussen werkgevers en werknemers,” benoemt Ivo, “dus niet elke technologische ontwikkeling pakt per se positief uit.” Het is een genuanceerd beeld dat verder gaat dan alleen de technische mogelijkheden.

Technische complexiteit achter de schermen
De studenten werken onder andere aan shadow driving: het op afstand besturen van robots via internet. Dit vereist snelle beeldverwerking en stabiele communicatie, maar brengt ook risico’s met zich mee. Onvoorspelbare situaties zoals dieren, slecht weer of mensen op het veld kunnen systemen verstoren. Voor elke technische oplossing ontstaan nieuwe juridische vraagstukken rond aansprakelijkheid en veiligheid. Want wie is er verantwoordelijk als de Pieperkieker van het weiland opeens de snelweg oprijdt? 

Cybersecurity vormt een ander aandachtspunt. Robots met internetverbinding zijn, hoe modern ook, theoretisch doelwit voor hackers. Daarvoor is Ivo, student Netwerk en Security Engineering (NSE), aan zet. Hij doet er alles aan om dergelijke scenario's te voorspellen en de risico's te verkleinen. “In theorie kan alles gehackt worden,” zegt Ivo, “maar ik doe natuurlijk mijn best om dat zo lastig mogelijk te maken.”

Multidisciplinaire samenwerking
Jos Bredek, onderzoeker bij DigiAgro namens het lectoraat Digitale Transformatie, heeft een heldere visie voor de toekomst: een multidisciplinaire werkplaats op de Hanze waar studenten van bijvoorbeeld ICT, elektronica, rechten, mechatronica en werktuigbouw samenwerken aan agrobots. Deze aanpak weerspiegelt de complexiteit van moderne robotica, waarbij technische innovatie hand in hand gaat met juridische en ethische overwegingen. Zo leren studenten dat succesvolle robotontwikkeling niet alleen draait om techniek, maar ook om het begrijpen van gebruikerswensen, regelgeving en maatschappelijke acceptatie.

Innovatie in de praktijk
DigiAgro laat zien hoe hoger onderwijs kan bijdragen aan concrete maatschappelijke en regionale uitdagingen. Door studenten direct te betrekken bij onderzoek ontstaat een unieke leeromgeving waar theorie en praktijk samenkomen.

En uiteindelijk gaat het niet om robots die mensen vervangen, maar om technologie die mensen helpt effectiever te werken. En die toekomst neemt hier, op de Hanze, elke dag vorm aan.