'Ik ben van taal, en wat er uit de AI-tools kwam, maakte me kwaad'

Toen AI zijn intrede deed in het onderwijs voelde Mieke Nauta, docent bij het instituut voor Business, Marketing en Finance (SBMF), vooral weerstand. “Ik ben van taal en teksten, en wat er uit de AI-tools kwam, maakte me kwaad.” Toch besloot Mieke niet weg te kijken, maar juist in actie te komen. Wat volgde was een experiment waarin zij en haar collega’s onderzochten hoe AI een waardevolle plek kan krijgen in het onderwijs.

Tekst: Henriëtte Roorda

Van frustratie naar initiatief
Mieke zag hoe veel studenten opdrachten direct invoerden in AI-tools zoals ChatGPT en zonder nadenken het resultaat inleverden. “De opdracht is klaar, maar wat leren ze?” Die frustratie leidde tot een aanvraag voor een onderwijsbeurs van het NRO. Niet omdat ze expert was in AI, maar omdat ze nieuwsgierig was en voelde dat er iets moest gebeuren. “Onze studenten komen straks in een werkveld waar AI al volop wordt ingezet. Wat betekent dat voor hun opleiding?” Met de steun van de Dean en collega's startte Mieke het experiment ‘Slimmer leren met AI’.

Het experiment
Vier docenten hebben het afgelopen jaar AI expliciet ingezet in hun onderwijs. Jascha Tuinier zette tijdens het vak Start up Scale up een AI-coach in. Hij gaf onder andere een live demo van een gesprek met deze AI en inspireerde studenten door een AI-expert van buiten te halen. Collega Carina van Selling liet in het vak zoekmachinemarketing studenten met het chatvenster van Copilot werken. Ze kregen de opdracht om Google Analytics aan hun website te koppelen, waarbij AI hen assisteerde in plaats van dat Carina de uitleg gaf. ”Dat vonden de studenten nog best ingewikkeld om te gebruiken. We veronderstellen dat ze het allemaal kunnen, maar dat is niet vanzelfsprekend”, voegt Mieke toe. Barbara Ruppel geeft het vak Management Accounting. Studenten vinden dat een lastig vak en halen dat vaak niet in één keer. Zij liet studenten met AI studeren door hen bijvoorbeeld flashcards te laten maken van de theorie. Het slagingspercentage steeg wel iets, maar of dat aan de AI studeerhulp lag, is lastig vast te stellen. Tot slot hielp Rudi Sijbring de studenten van AD Ondernemen brainstormen en reflecteren met behulp van AI als input voor het vak Ondernemende Identiteit. 

Resultaten
De resultaten waren divers en waardevol. Studenten bleken minder vaardig in het gebruik van AI dan gedacht. Sommigen waren kritisch, anderen gebruikten AI klakkeloos. “We denken dat we weten hoe studenten leren, maar dat is vaak niet zo,” zegt Mieke. “We moeten ze opvoeden in het gebruik van AI. Leren prompten, leren reflecteren en leren checken.” 

De docenten ontdekten ook dat AI niet alleen een tool is om informatie op te halen, maar ook een middel om het leerproces te verdiepen. “Het gaat niet om efficiëntie, zoals in het bedrijfsleven, maar het gaat om het leren. En leren is soms moeilijk, kost tijd en vraagt inzet.” 

Waarom jij als docent juist moet experimenteren 
De snelheid waarmee AI zich ontwikkelt, vraagt om een andere manier van curriculumontwikkeling. We kunnen niet meer vijf jaar wachten op een herziening. We moeten nu handelen, experimenteren en leren. Zoals Mieke zegt: “We zijn een organisatie van het leren. En dat betekent dat we zelf ook moeten blijven leren.”

Tips voor docenten die willen starten
Begin klein en kies één les of opdracht waarin je AI inzet als hulpmiddel. Werk daarbij samen, betrek collega’s, studenten én het werkveld bij jouw experiment. Reflecteer en blijf kritisch, laat ze nadenken over het leerproces en leer ze om bronnen te checken en zelf na te denken. Maar bovenal, wees nieuwsgierig! Ga experimenteren en ontdek samen met de studenten wat werkt. Dat kan je binnen de Hanze ook bijvoorbeeld doen in het EduLab Digitale Technologie. Neem contact op met Mieke als je meer wil weten. Je hebt meer invloed op het onderwijs dan je zelf soms denkt.