‘Ik vind de Participa­tiewet heel interessant’

Brenda Spaling, student Sociaal Juridische Dienstverlening, deed samen met drie studiegenoten onderzoek naar het minimabeleid van de gemeente Groningen.

‘Minima’ zijn mensen die op bijstandsni­veau leven of net daarboven. Zij hebben vaak al hun inkomen nodig om rond te komen en kunnen dus niet een spaar­potje aanleggen. Met de tegemoetko­mingen en regelingen kunnen minima in Groningen beter meedoen in de samenleving en hoeven ze zich minder financiële zorgen te maken. Aanleiding voor het onderzoek is dat de gemeente Groningen bezig is met het aanpassen van het minimabeleid', legt Brenda uit. ‘Er zijn nu ruim vijftig rege­lingen. Ze willen in dat woud van rege­lingen gaan kappen om het minimabeleid efficiënter en beter te maken.’ 

1200 beschikkingen en aanvragen

Brenda en haar medestudenten hebben voor deze opdracht in totaal maar liefst 1200 beschikkingen en afwijzingen onder­zocht. Het gaat om 400 besluiten over de witgoedregeling en 800 over de Individuele inkomenstoeslag. Dat laatste is een jaarlijks extraatje voor minima dat vrij te besteden is. Waarom zijn er bij deze aanvragen zo veel afwijzingen? ‘Een belangrijke reden is dat deze rege­lingen te vroeg opnieuw worden aange­vraagd’, leggen ze uit. ‘Minima kunnen één keer per acht jaar een vergoeding krijgen voor een nieuwe koelkast of televisie en één keer per vier jaar voor een tweedehands. Een deel van de aanvragen valt binnen die termijn. Dat geldt ook voor de Individuele inkomens­toeslag. Deze wordt eens in de twaalf maanden verstrekt.’ Een andere reden voor de afwijzingen is de hoogte van het inkomen. ‘Voor de Individuele inkomenstoeslag wordt bekeken of het inkomen in de afgelopen 24 maanden gelijk of lager was dan de bijstandsnorm. Dus iemand die nu weinig verdient, maar in het verleden meer, kan dan buiten de boot vallen. Ook bleek dat mensen met een Wajong­uitkering, dat is voor mensen die al voor hun 18e arbeidsongeschikt zijn, nu ineens net boven de norm zitten. Dat komt omdat de uitkering iets gestegen is ten opzichte van de bijstandsnorm. Het scheelt soms maar 21 cent.’

Adviezen

In het rapport van de SJD’ers staan ook enkele adviezen. ‘Waarom veel vergoe­dingen te vroeg worden aangevraagd, moet blijken uit vervolgonderzoek. Ligt het aan de communicatie? Is het beleid niet duidelijk? We zagen wel dat de beleidsregels op de website soms niet goed waren bijgewerkt. Sommige mensen dachten daardoor dat ze recht hadden op een hoger bedrag. En misschien kan de gemeente een auto­matische melding geven als mensen een vergoeding te vroeg willen aanvragen. Dan hoeft de aanvraag niet het hele systeem door.’

Kijkje in de keuken

De studenten vonden de opdracht leuk en boeiend. Op de vraag of ze later bij de gemeente zouden willen werken, klinkt een volmondig ja. ‘Ik vind de Participa­tiewet heel interessant’, zegt Brenda. ‘Dat we in de systemen mochten meekijken, was heel leerzaam.’ 

Dit verhaal komt uit de werkveldkrant Rechtstreeks van het Instituut voor Rechtenstudies (SIRE). Wil je de volledige krant ontvangen, neem dan contact op met Selma Veltens via [email protected]