Extra aandacht voor mentale gezondheid van kinderen en jongeren in het aardbevingsgebied

Susan Ketner en Chantal van der Sluis februari 2024.JPG
Jongere in raam.jpg

Opgroeien in een aardbevingsgebied is voor veel Groningse kinderen niet makkelijk. Daar komt gelukkig steeds meer aandacht voor, maar is dit wel voldoende? De Hanze zocht het uit. Samen bouwen aan de mentale gezondheid van de Groninger jeugd? Challenge accepted!

Gescheurde muren, verzakte funderingen, woningen die onbewoonbaar zijn: het zijn de zichtbare gevolgen van de aardbevingen in Groningen. Maar er is ook schade die je niet meteen ziet. Bijvoorbeeld onder de 30.000 kinderen die opgroeien in het aardbevingsgebied. Zorgen thuis, tijdelijk naar een  wisselwoning moeten verhuizen: dit heeft gevolgen voor hun mentale gezondheid.

Aandacht voor kinderen 

Gelukkig is er steeds meer aandacht voor deze onzichtbare littekens. Zo keert het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) vergoedingen uit aan kinderen en jongeren die ernstig leed en verdriet ondervinden door de gevolgen van de aardbevingen. En in 2022 beloofde de regering om extra maatregelen te nemen om de Groninger jeugd te helpen. 

Onderzoek naar ondersteuning 

Het IMG wil graag weten of deze steun genoeg is én wat er nog beter kan. Daarom vroegen ze de Hanze om dit te onderzoeken. Susan Ketner ging de uitdaging aan. Zij is lector bij het lectoraat Jeugd, Educatie en Samenleving. Susan vroeg Vera Sas en Chantal van der Sluis van ons kenniscentrum NoorderRuimte om mee te doen. Ook Ria Reis van het Amsterdam Institute for Global Health and Development haakte aan.  

Alle leefwerelden  

Susan: “NoorderRuimte heeft veel kennis over het aardbevingsgebied. Het lectoraat Jeugd, Educatie en Samenleving weet alles van jeugdbeleid. De ideale combinatie om het hulpaanbod in kaart te brengen. En om te kijken hoe je dit beter aansluit op de problemen en behoeften van de jeugd. We onderzochten hiervoor alle leefwerelden van kinderen: gezin, school, vrienden, leefomgeving, gezondheid en zingeving.” 

Mentale gezondheid herstellen 

Wat betekent het voor de schoolprestaties als er thuis veel stress is? Wat doet het met kinderen als ze moeten verhuizen omdat hun eigen woning versterkt wordt? Susan: “Wij spraken erover met leraren, jongerenwerkers, aardbevingscoaches en geestelijk verzorgers. Experts met goede ideeën over wat nodig is om de mentale gezondheid van de jeugd te herstellen.” 

Krachten bundelen 

Het onderzoeksteam verbond deze ideeën aan eerder onderzoek. Dit leidde tot nieuwe inzichten over het hulpaanbod en wat daarin beter kan. Susan: “Zo vinden veel experts de structuur van het hulpaanbod niet helder: het is versnipperd, slecht vindbaar en op sommige onderdelen beperkt. Conclusie: wil je iets doen voor de jeugd, dan moet je krachten bundelen.” 

Met de jeugd in gesprek 

Met deze uitkomsten gaat het IMG aan de slag. Bijvoorbeeld door een minisymposium over dit thema te houden. Daarnaast kwam het onderzoeksteam met nóg een aanbeveling: leg eerst een stevige fundering onder het hulpaanbod. En ga daarna ook met jongeren in gesprek: wat hebben zij nodig? Susan: “It takes a village to raise a child, luidt het gezegde. En daar bouwt de Hanze natuurlijk graag aan mee!”