Lector Martien Visser met pensioen: ‘Ik vond het geweldig om erbij te horen’

Energie-expert en lector Energie & Netwerken Martien Visser is met pensioen. Als emeritus lector blijft hij wel betrokken bij de Hanze. Een goed moment om terug- en vooruit te kijken. “De ontwikkelingen bij Entrance en in het onderwijs volgden zich in rap tempo op. Ik vond het geweldig om erbij te horen.”

Tekst: Jan Willem Kerssies

Wat was je motivatie om in 2012 lector te worden? 
“Ik wilde graag iets betekenen voor het energie-onderwijs. Ik werkte bij Gasunie, maar in mijn dagelijkse werkzaamheden miste ik een klein beetje de inhoud. Dus toen de kans zich voordeed een dag in de week als lector te gaan werken, paste dat prima. Ik was de tweede lector bij Entrance. In het begin hebben we ons vooral gericht op het ontwikkelen van een onderzoekportefeuille, masteropleidingen voor het energiedomein en uiteraard het Entrance laboratorium. In het begin heb ik nog wel eens gedacht: ‘wat doe ik hier’. Dat veranderde snel. De ontwikkelingen bij Entrance en in het onderwijs volgden zich in rap tempo op. Ik vond het geweldig om erbij te horen.”  
 
Waar ben je het meest trots op binnen je lectoraat? 
“Toch wel het ontwikkelen van energie-opwek.nl. Er was een grote vraag naar data van de opwek van duurzame energie. Op Energieopwek is te zien hoe het staat met de opwek van de hernieuwbare energie. Je kunt per dag en zelfs in real time zien hoeveel duurzame energie in Nederland opgewekt wordt. Het Energieakkoord in 2013 heeft geholpen bij de ontwikkeling van het platform. Er kwam geld beschikbaar om de modellen die we voor de website gebruikten te automatiseren en verbeteren. Dit deden we samen met studenten en medewerkers van de Hanze. Een collega bij Gasunie, Sander Huizinga, heeft ook een belangrijke rol gespeeld.” 
 
Wat is een emeritus lector? 
“Dat is een goede vraag, haha. Samen met Wim van Gemert, de eerste lector Energietransitie bij de Hanze, hebben we deze naam een beetje geclaimd. Bij universiteiten is het gebruikelijk dat professoren nog vijf jaar de naam emeritus dragen na hun pensioen, maar in het hbo kennen we dat eigenlijk niet. Wij vonden dat daar maar eens verandering in moest komen, ook omdat we beiden na ons pensioen volop actief zijn in ons vakgebied.” 
 
Waarom wil je graag betrokken blijven? 
“Ik zie mijzelf als een soort uithangbord voor de Hanze, voor alle mooie projecten en het onderwijs. Ik doe dat graag omdat ik dankbaar ben dat ik zo lang lector heb mogen zijn. Ik zie het als mijn taak om een beetje reclame te maken voor alles wat wij doen als hogeschool. Daarnaast blijf ik betrokken bij energiebeleid bij  het Centre of International Energy Policy (CIEP) in Den Haag. Dat is een denktank van de overheid, de academische wereld en energiebedrijven, die bijdraagt ​​aan het publieke debat over internationale, politieke en economische ontwikkelingen in de energiesector op de lange termijn.” 
 
Je verschijnt geregeld in de media. Onlangs waarschuwde je in een column op Energiepodium dat de energiekosten tot 2030 stijgen met 1000 euro of meer per jaar als er geen maatregelen genomen worden. Dat klinkt onheilspellend? 
“Dat is het ook. De moraal van het verhaal is dat je als huishouden het beste kunt inzetten op zoveel mogelijk energie besparen. Dat levert het meeste op. Of je nu gas of elektriciteit gebruikt, de kosten gaan de komende jaren fors omhoog. Tenzij de overheid ingrijpt, uiteraard. Vooral als je de pech hebt te moeten wonen in een slecht geïsoleerde woning ben je het bokje. Energiearmoede blijft en dreigt zelfs toe te nemen. Een rijk land als Nederland zou zich daarvoor moeten schamen, vind ik. Het wordt tijd dat we energie gaan zien als een eerste levensbehoefte.”  
 
Hoe komt het dat de prijzen zo stijgen? 
“Voor elektriciteit gaan de netwerkkosten omhoog, omdat er fors geïnvesteerd moet worden in nieuwe en dikkere kabels en transformatoren. De stroomprijs blijft waarschijnlijk wel hetzelfde. Ook wordt salderen afgeschaft, wat vooral bezitters van een warmtepomp raakt. Voor de gaskosten spelen verschillende factoren een rol. Zo komt er een Europese energiebelasting, een CO2-belasting voor kleingebruikers en tevens zijn leveranciers verplicht om groengas bij te mengen. Daarnaast worden de tarieven voor het gasnetwerk hoger door een verminderde gasvraag en omdat steeds meer huishoudens van het gas af gaan. Voor mensen aan een warmtenet is er wetgeving die zegt dat de CO2-emissie omlaag moet. Dat vereist dure maatregelen die worden doorberekend. Al deze ontwikkelingen hebben hun weerslag op de energierekening voor burgers, maar ook voor de rest van de maatschappij. De hogere kosten worden doorberekend en leiden tot hogere prijzen; van zwemkaartjes tot prijzen in de supermarkt.”  
 
Heb je nog tips voor het nieuwe kabinet hoe we dit kunnen voorkomen? 
“Kijk kritisch naar de energiebelasting. Deze is echt veel hoger dan in onze buurlanden. Er komt een Europese energiebelasting aan terwijl we in Nederland ook al dezelfde belasting betalen. Hierdoor komen veel te veel mensen in de problemen. Kijk ook heel kritisch naar alle regelgeving omtrent het energieverbruik door de industrie. Als je bedrijven wil stimuleren, zorg dan wel eerst dat ze kunnen elektrificeren, waterstof gebruiken of CO2 opslaan. De benodigde infrastructuur hiervoor is nu niet aanwezig. Mijn derde oproep is dat Nederland zich veel meer op Europa richt. Als Europese Unie (EU) hebben we ons gezamenlijk verbonden aan Parijs en daartoe is door de EU in samenspraak met de lidstaten gezamenlijk beleid ontwikkeld. Nederland wijkt daarvan af en dat leidt tot grote verschillen met de buurlanden waar het klimaat niets mee opschiet, maar waar velen, zowel Nederlanders als buurlanden, veel last van hebben. Terug naar de gezamenlijke Europese afspraken dus.”  

Lees ook: Nieuwe energie vanuit een container: Entrance bestaat 20 jaar