Roots-of-Me: hoe een digitale applicatie kan helpen bij het maken van geno- en ecogrammen

Onderzoeksproject

Startdatum 01 februari 2025

Het belang van het goed in kaart brengen van het familiesysteem en betrokkenen is essentieel. Hiervoor worden onder andere methodieken zoals de genogram en ecogram toegepast. Echter is er weinig bekend over gebruikers ervaringen en toepasbaarheid van digitale applicaties voor het maken van geno- en ecogrammen. In het project ‘Roots-of-Me’ wordt er in samenwerking met studenten gekeken naar de gebruikers ervaringen en toepasbaarheid binnen betrokken zorg- en welzijnsorganisaties. Digitale genogrammen kunnen helpen bij een beter inzicht in het sociale systeem van cliënten en familie en een vollediger cliënten dossier.

Binnen de gezondheidszorg wordt een steeds groter beroep gedaan op informele zorg: zorg door familie en naasten (mantelzorg). Dit vraagt om een meer systemische benadering van zorgsituaties, waarbij gezondheid en welzijn van patiënt en familie (en naasten) als eenheid centraal staat. Het belang van het goed in kaart brengen van het familiesysteem en anderen die daarin betrokken zijn, is essentieel. Daarvoor worden methodieken als het genogram of ecogram gebruikt.

Op dit moment wordt beperkt gebruik gemaakt van deze methodieken, onder andere doordat er geen goede, gebruiksvriendelijke digitale applicaties beschikbaar zijn. De huidige papieren versies zijn moeilijk te plaatsen in een elektronisch cliënten dossier. Roots-of-me is een nieuwe webapplicatie, waarmee het genogram/ecogram digitaal opgetekend kan worden.

In dit explorerend onderzoek wordt gekeken naar de ervaringen van studenten en de mate van gebruiksvriendelijkheid van deze digitale applicatie. Ook wordt gekeken naar de toepasbaarheid en implementeerbaarheid binnen de zorginstelling waar studenten stagelopen of werken.

Bekijk hier al onze publicaties

Op dit moment is er weinig bekend over de ervaringen rondom gebruiksvriendelijkheid en toepasbaarheid van een digitale applicatie voor het maken van genogrammen en ecogrammen. Daarnaast is onbekend in hoeverre deze digitale applicatie passend is bij zorg- en welzijnsinstellingen en implementeerbaar is. Met dit explorerend onderzoek hopen de onderzoekers meer kennis te krijgen over deze ervaringen van studenten en de toepassing hiervan in de praktijk. De vragen die in dit project gesteld worden zijn als volgt: "Wat zijn de ervaringen van studenten met het optekenen van een genogram en/of ecogram met behulp van Roots-of-Me als digitale applicatie?"

Deelvragen daarbij zijn:

In hoeverre is de applicatie makkelijk toepasbaar en gebruiksvriendelijk voor studenten in zorg en welzijn en wat zijn de hick-ups?
Wat levert het optekenen van een genogram/ecogram in de relatie met en de zorgverlening aan de patiënt en hun familie en naasten vanuit het perspectief van de student?
Hoe schatten studenten de waarde en de implementeerbaarheid van de applicatie in voor de praktijkorganisatie waar zij stagelopen of werken?

In dit project willen de onderzoekers inzicht krijgen in de praktische toepasbaarheid van de digitale applicatie en de mate van gebruiksvriendelijkheid bij gebruik door studenten binnen de opleidingen Verpleegkunde, Social Work en Toegepaste Psychologie. Daarnaast is de verwachting dat er inzicht wordt verkregen in de potentiële meerwaarde van deze applicatie voor studenten en voor de praktijk binnen zorg- en welzijnsorganisaties. En daarbij de belangrijkste factoren die mee kunnen spelen voor een succesvolle implementatie.

Om een keuze te maken in het gebruik van een passende applicatie binnen het onderwijs en de praktijk is het belangrijk om aan te sluiten bij de ervaringen uit de praktijk. Door vragen te stellen over gebruiksvriendelijkheid en toepasbaarheid wordt inzicht verkregen in de applicatie en behoeften. Ook door ervaringen uit te wisselen in focusgroepen wordt kennis vergroot over wat het oplevert en de mate van implementeerbaarheid binnen betrokken organisaties.

Conclusies worden gebruikt om eventuele aanpassingen die nodig zijn voor de digitale applicatie toe te passen. Tenslotte wordt een mogelijke implementatie binnen het onderwijs en geïnteresseerde zorg- en welzijnsinstellingen verder verkend.

Bij positieve onderzoeksresultaten wordt verwacht dat er twee vervolgstappen gezet kunnen gaan worden. Een daarvan is dat de applicatie binnen het onderwijs van Verpleegkunde, Social Work en Toegepaste Psychologie, waarin het systeemgericht werken een belangrijk onderdeel is, standaard wordt aangeboden aan studenten. Daarnaast kan, in samenwerking met ‘Roots-of-Me’ en geïnteresseerde zorg- en welzijnsorganisaties, vervolgstappen gezet gaan worden voor een bredere toepassing in de praktijk. Het gebruik maken van deze digitale applicatie kan ervoor zorgen dat het verkregen inzicht in het familiesysteem toegevoegd kan worden aan het digitale cliëntdossier, waardoor betrokken zorgprofessionals sneller zicht hebben op de cliënt in hun omgeving en bijdraagt aan de kwaliteit van zorg.

Het project heeft een explorerend karakter. Dit onderzoek biedt kennis over gebruikerservaringen, zoals gebruiksvriendelijkheid en praktische toepasbaarheid van de digitale applicatie. En daarmee inzicht in de behoeften van studenten om de digitale applicatie op een passende manier te gebruiken in de praktijk binnen zorg en welzijn. Een probleem om kennis over het sociale systeem van een cliënt en de familie goed toe te voegen aan het digitale cliëntdossier wordt hiermee mogelijk verbeterd wat leidt tot beter passende zorg.