Kinder­mishandeling: het verhaal van Eefje, Evie, Eef

Tekst en foto’s: Loes Vader

Op donderdag 23 november organiseerden de Academie voor Sociale Studies en het lectoraat Integrale Aanpak Kindermishandeling voor de tiende keer in de Week tegen Kindermishandeling een thema-avond. Docent-onderzoeker Winette in ’t Veld is al tien jaar met hart en ziel bij deze avond betrokken. “Als hulpverlener kreeg ik veel te maken met huiselijk geweld en kindermishandeling. Ik begeleidde vrouwen na seksueel misbruik en ontdekte een hardnekkig patroon. Vrouwen gingen na een tijdje in de vrouwenopvang gewoon weer terug naar hun man. Er veranderde weinig. Er was weinig herkenning en erkenning. Er waren geen partnergesprekken of aandacht voor de dader. Wat dat met kinderen doet, raakt me nog steeds diep. Nu geef ik les in taboeonderwerpen waar onze toekomstige sociaal werkers allemaal mee te maken krijgen. We leren ze kijken naar signalen en symptomen en hoe je mishandeling bespreekbaar maakt. Het is dichterbij dan je denkt en komt in alle lagen van de bevolking voor.”

Jonge Klei

Op een volle Brink in de Marie KamphuisBorg hebben studenten, docenten, hulpverleners, politie, medewerkers van de Stichting Veilig Thuis, ervaringsdeskundigen en andere belangstellenden zich verzameld voor de voorstelling Waar geen woorden voor zijn van theatergezelschap Jonge Klei. Een pittige voorstelling over schuld, schaamte en loyaliteit. Maar ook over de verwarring tussen je speciaal voelen en afkeer van jezelf hebben. Over machteloze boosheid, bluffen en krachtig overleven.

Eefje, Evie, Eef

We ontmoeten tijdens de voorstelling Eefje, Evie en Eef. Eef is 60 als ze aangifte gaat doen tegen oom Roel, die haar van haar zesde tot haar dertiende seksueel misbruikte. Op haar dertigste verjaardag wordt Evie geconfronteerd met de kleine Eefje die ze ooit was. Ze had haar diep weggestopt en willen vergeten. Tegelijk ontmoet ze zichzelf als vrouw van zestig. Eef heeft zichzelf na haar dertigste uit een mentale crisis gewerkt. Ze moet nog één daad stellen: eindelijk officieel aangifte doen.

Berg bagger

We zien de vrolijke Eef en de eenzame Eef, die nog liever van een flat springt dan dat ze het haar ouders vertelt. Als je het vertelt, zei oom Roel, dan ga ik de gevangenis in en jij naar een tehuis voor slechte kinderen. En een vies kind gelooft niemand. Uiteindelijk denkt Eef: laat ik maar meedoen, dan is het snel voorbij. Na jaren zit Eef nog steeds in een berg met bagger. Relaties gaan mis en Eef voelt zich schuldig. Was het misschien toch haar schuld dat oom Roel met zijn hand onder haar jurk zat en naar haar navel tokkelde?

Als woorden doven

Als Eefje dertien is wint de angst om zwanger te worden het van de angst van het geheim. Ze biecht alles op aan de zus van oom Roel: haar moeder. We lossen het binnen de familie op, vindt haar moeder. Dan doven de woorden en wordt er gezwegen over het bestaan van oom Roel. Hoe leef je verder, vraagt Eef zich af, al is de spin weg, de draden van het web blijven verbonden. De leegte blijft.

Praat

Na afloop van de voorstelling is er ruimte om over dit loodzware onderwerp in gesprek te gaan, onder leiding van Praat, een stichting die het taboe over kindermishandeling wil doorbreken. Studenten herkennen de dilemma’s van hulpverleners: zijn vermoedens juist? Hoe vraag je door, hoe verwijs je door? Hoe win je vertrouwen? Er is angst voor valse beschuldigingen. “Luisteren en op je handen zitten, reageert een aandachtsfunctionaris huiselijk geweld. “Wij zijn geen zedenpolitie. Deel je vermoedens met collega’s. Ga op je intuïtie af en schakel een vertrouwenspersoon in. Doorbreek het zwijgen. Praat."

Wil je meer weten over stichting Praat?

Bezoek dan de website