Leren in de leergemeenschap

Het Lectoraat Leren in de Leergemeenschap onderzoekt hoe studenten, docenten en professionals samen leren en elkaar versterken. We kijken naar wat dit leren succesvol maakt en hoe we het onderwijs zo kunnen inrichten dat iedereen daarin kan groeien. De onderzoekers hebben een groot hart voor onderwijs en willen graag bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs door de lerende – leerling, student of professional – en docenten centraal te stellen.

Het lectoraat ambieert door middel van praktijkgericht onderzoek samen met professionals inzicht te krijgen in:

1. De leerprocessen - hoe en wat van het individueel en collectief leren - in leergemeenschappen;
2. De werkzame mechanismen van leergemeenschappen met als doel praktisch bruikbare inzichten en handreikingen voor leergemeenschappen te ontwikkelen. En door het samen leren en het innovatief en onderzoekend vermogen van (toekomstige) professionals te versterken dragen we bij aan leven lang ontwikkelen en het oplossen van maatschappelijke vraagstukken.

Het lectoraat kent een aantal samenhangende onderzoekslijnen:

Het leren van mensen

Hoe mensen – leerlingen, studenten en professionals - leren kan per persoon verschillen en is bovendien niet altijd zichtbaar. We proberen met ons onderzoek beter te begrijpen hoe mensen leren en specifiek hoe mensen van en met elkaar leren. Door te onderzoeken hoe en wat mensen leren en waardoor, krijgen we ook steeds meer zicht op hoe we dit leren kunnen ondersteunen. Het lectoraat richt zich bijvoorbeeld op de vraag; hoe kunnen we studenten voorbereiden op het samenwerken en samen leren in leergemeenschappen? Hoe leren we studenten samenwerken en samen leren en wat betekent dit voor het curriculum van onze opleidingen?

De leergemeenschap als leer- en werkomgeving

Leergemeenschappen zijn er in veel verschillende vormen. Om beter grip te krijgen op deze verschillende vormen en wat een leergemeenschap als leerwerkomgeving kenmerkt, richten we ons op de vragen: 1) Wat is het gezamenlijke vraagstuk?, 2) Wie vormen de groep mensen? 3) Hoe is de samenwerking georganiseerd? en 4) Hoe wordt het van, en met elkaar leren gefaciliteerd? Bij leergemeenschappen die onderdeel zijn van het onderwijsaanbod worden ook andere kenmerken van de leerwerkomgeving meegenomen, zoals toetsing. Door verschillende kenmerken te onderzoeken en hoe deze met elkaar samenhangen, willen we meer en meer inzicht krijgen in de werkzame mechanismen van leergemeenschappen.

Onderwijsinnovatie

Het onderwijs is continu in ontwikkeling en er wordt continu geïnnoveerd. Succesvol innoveren – innovaties waarmee de vooraf gestelde doelen worden behaald – is in de praktijk niet altijd eenvoudig. We evalueren en monitoren daarom onderwijsinnovaties binnen de Hanze, zoals de ontwikkeling en implementatie van het Hanze LeerConcept en Leergemeenschappen. Door het innovatieproces continu te monitoren kunnen tussentijdse interventies worden gedaan om de vooraf gestelde doelen te realiseren.

Professionalisering

De rol(len) van docenten veranderen continu, en van hen wordt veel verwacht als het gaat om het begeleiden van leerprocessen, het ontwerpen van onderwijs en als gaat om de samenwerking met collega’s binnen en buiten de organisatie. Als lectoraat vinden we het belangrijk dat er aandacht is voor de professionalisering - het leven lang ontwikkelen - van docenten. We onderzoeken daarom welke vormen van professionalisering in welke situatie en op welke wijze effectief zijn. Het gaat hierbij enerzijds om de meer traditionele vormen van professionalisering zoals cursussen en leergangen. En anderzijds om vormen waar het leren meer geïntegreerd is in het dagelijks werk, zoals teamleren of professionele leergemeenschappen.

Hierbij aansluitend beogen we in brede zin aan te sluiten bij de ambitie van de Hanze om als lerende organisatie te functioneren. We willen ons daarbij richten op de vraag – hoe voeren we met elkaar de kritische reflectieve dialoog en hoe kunnen we zelf als leergemeenschap functioneren.