Duurzaam denken in het DNA

Het KANNN is hét kennis- en innovatienetwerk voor alumni-Koplopers van de Koploperprojecten. Het netwerk verbindt bedrijven, die vooroplopen op het gebied van duurzaamheid, en onderwijsinstellingen om samen te werken aan een duurzamere wereld. In het kader van de Week van de Duurzaamheid deelt het KANNN het verhaal van Friesland Lease, lid van het netwerk. Het KANNN is een initiatief van de Hanze en DZyzzion.

Friesland Lease geldt al jaren als koploper op het gebied van duurzame mobiliteit. Het bedrijf laat zien hoe duurzaamheid op een praktische en structurele manier kan worden geïntegreerd in de bedrijfsvoering. Daarmee biedt het een interessant perspectief voor andere mkb-bedrijven die stappen willen zetten richting een duurzamere toekomst.

Hoe een noordelijk leasebedrijf zijn klanten, medewerkers én studenten inspireert 

Friesland Lease uit Drachten is niet zomaar een leasemaatschappij. Waar veel bedrijven duurzaamheid als marketingwoord gebruiken, ademt Friesland Lease het in alles wat ze doen. Al twintig jaar geleden koos het bedrijf bewust voor een groene koers, toen duurzaamheid nog met ‘geitenwollensokken’ werd geassocieerd. “We zijn er gewoon in blijven geloven,” vertelt Gilbert Hageman, verantwoordelijk voor business improvement. “En als je ziet wat het oplevert, in reputatie én in tevreden klanten, dan weet je dat het werkt.”  

Groene groei 

Friesland Lease leaset auto’s, deelauto’s en fietsen, en probeert daarbij waar mogelijk duurzame oplossingen te bieden. “We willen het groene wagenpark zijn van onze klanten,” zegt Hageman. “Dat betekent dat we onze klanten helpen overstappen op elektrische voertuigen en ondersteunen bij hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen. We leveren bijvoorbeeld CO₂-rapportages en analyses waarmee bedrijven inzicht krijgen in hun mobiliteit en voetafdruk.” 

Bijzonder is dat Friesland Lease het op het gebied van elektrificatie beter doet dan de markt, terwijl hun klantenbestand juist uit mkb-bedrijven bestaat die hun keuzes zelf maken. “Onze klanten zijn vrij om te kiezen, en tóch kiezen ze steeds vaker voor elektrisch. Dat maakt ons extra trots,” aldus Hageman. “Wij helpen ze daarbij door inzicht te geven in data en kosten. Dat is normaal gesproken iets dat alleen de grote corporates krijgen, maar wij maken het ook toegankelijk voor kleinere bedrijven.” 

Duurzaamheid in alles 

De duurzaamheidsambitie van Friesland Lease beperkt zich niet tot het wagenpark. In 2018 stapte de hele buitendienst over op elektrische auto’s en werd het eigen energieverbruik drastisch verminderd. “De enige uitstoot die we nog hebben, komt van een beetje gasverbruik, gelijk aan zo’n tweeënhalf huishouden,” zegt Sipke Fellinger, kwaliteitsmanager bij Friesland Lease. “Dat is bijzonder weinig voor een organisatie met 110 mensen in dienst.” 

Ook intern zijn de processen vergroend: het bedrijf werkt volledig papierloos, gebruikt watergedragen lakken in plaats van terpentine houdende en kiest banden met een langere levensduur. Zelfs bij reparaties wordt gekeken naar hergebruik van onderdelen. “Duurzaamheid zit in ons DNA. Nieuwe medewerkers raken er vanzelf mee ‘besmet’,” lacht Fellinger. “Het is onderdeel van wie we zijn.” 

Van elektrische auto tot leasefiets 

Soms betekent duurzaamheid ook gewoon dóórzetten. “Toen we dertien jaar geleden begonnen met leasefietsen, werden we uitgelachen,” vertelt Hageman. “Maar we geloofden erin, en inmiddels rijden er in Nederland 90.000 leasefietsen rond, waarvan 20.000 van ons.” Daarmee is Friesland Lease een van de grootste spelers in de markt. 

Het bedrijf ziet zichzelf als een proeftuin. “Niet alles lukt,” vertelt Fellinger. “We hebben ooit iets met motorfietsen geprobeerd, dat bleek geen succes. Maar juist door te proberen en te leren, blijf je vooruitdenken. Nu onderzoeken we bijvoorbeeld oplossingen voor binnenstedelijk vervoer, omdat steeds meer steden dichtgaan voor auto’s. Daar willen wij klaar voor zijn.” 

Vooruitkijken in een onzekere markt 

De markt voor duurzame mobiliteit verandert razendsnel, en overheidsbeleid is vaak onvoorspelbaar. Een goed voorbeeld is de aangekondigde ‘pseudo-eindheffing’: vanaf 2027 moeten werkgevers extra belasting betalen voor niet-elektrische auto’s. “Dat heeft enorme impact,” zegt Hageman. “Moeten we nu elektrische huurauto’s kopen of wachten? We nemen geen paniekbeslissingen, maar we willen ook niet te laat zijn. Daarom maken we bewuste keuzes, op basis van gevoel én feiten.” 

Friesland Lease wil vooroplopen, en maakt daarin weloverwogen keuzes. “We hebben destijds besproken of we, net als sommige andere bedrijven, volledig elektrisch wilden gaan,” vertelt Hageman. “Uiteindelijk hebben we bewust gekozen voor een bredere aanpak, waarin verschillende duurzame vormen van mobiliteit naast elkaar kunnen bestaan. Dat sommige bedrijven het nu moeilijk hebben doordat het overheidsbeleid is veranderd, is jammer. Wij geloven in duurzaamheid, maar ook in continuïteit. Duurzaam ondernemen betekent óók: je bedrijf gezond houden.”

Inspiratie via het KANNN 

Het KANNN (Koploper Alumni Netwerk Noord-Nederland) brengt bedrijven samen die elkaar inspireren om duurzamer te worden. Friesland Lease was een van de eerste deelnemers aan het oorspronkelijke Koploperstraject, en is nu ook actief binnen het KANNN. “We willen niet meedoen omdat het er is, maar omdat we echt iets willen brengen én halen,” zegt Hageman. “Tijdens bijeenkomsten delen we ervaringen met andere bedrijven, helpen we elkaar met praktische vragen, bijvoorbeeld over hoe je duurzaamheid meetbaar maakt.” 

Daarnaast zet Friesland Lease zich in voor de regio. “We vinden het belangrijk om iets terug te doen,” vertelt Fellinger. “Elk jaar steken medewerkers de handen uit de mouwen: van onkruid wieden tot wandelen met mensen die weinig buiten komen. Ook sponsoren we lokale sportclubs en werken we zoveel mogelijk met regionale partners. Duurzaamheid is meer dan alleen CO₂, het gaat ook over sociale verbinding.” 

Studenten als toekomst 

Een onderdeel van de samenwerking binnen het KANNN is de verbinding tussen bedrijven en onderwijs. Zo gaf Friesland Lease onlangs een gastcollege aan studenten van de Hanze. Tijdens dit college werden twee actuele, echte vraagstukken uit het bedrijf gepresenteerd, geen theoretische casus, maar uitdagingen waar Friesland Lease momenteel zelf mee te maken heeft. 

“Het was fantastisch om met de studenten in gesprek te gaan,” vertelt Fellinger. “Ik weet nog hoe ik tijdens mijn eigen studie fictieve opdrachten kreeg, die weinig met de praktijk te maken hadden. Daarom wilden we de studenten nu juist meenemen in echte dilemma’s.” 

De eerste opdracht gaat over de pseudo-eindheffing, de nieuwe regeling die vanaf 2027 werkgevers extra belasting laat betalen voor niet-elektrische auto’s die zij aan haar medewerkers ter beschikking stelt. “We willen dat studenten nadenken over wat zo’n maatregel betekent voor een organisatie, en hoe je daar strategisch op kunt inspelen,” legt Fellinger uit. 

De tweede opdracht draait om levenscyclusanalyse (LCA): het in kaart brengen van de totale milieu-impact van een auto – van productie tot gebruik en afdanking. “De vraag aan studenten is om te onderzoeken hoe je auto’s op een eerlijke manier kunt vergelijken op duurzaamheid,” zegt Fellinger. “Misschien is dat nog niet volledig mogelijk, maar het gesprek daarover is juist interessant.” 

Volgens Fellinger was de interactie tijdens het gastcollege groot. “Sommige studenten doken er meteen in, anderen moesten even loskomen. Maar uiteindelijk ontstonden er discussies en kwam het gesprek op gang.” Friesland Lease nodigt de studenten binnenkort uit om het bedrijf te bezoeken, zodat ze hun onderzoek verder kunnen verdiepen in de praktijk. 

“Voor ons is het belangrijk dat studenten leren hoe duurzaamheid in de echte wereld werkt,” zegt Hageman. “Ze zijn onze toekomstige collega’s, maar ook onze toekomstige klanten. Door samen te werken, leren we van elkaar.” 

Samen verder 

Voor Friesland Lease is deelname aan het KANNN een logische stap in een lang pad. “We zijn ooit begonnen met de overtuiging dat je als bedrijf verschil kunt maken,” zegt Hageman. “Dat doen we nog steeds, niet alleen door auto’s te leasen, maar door klanten, medewerkers en studenten te inspireren om duurzamer te denken. Uiteindelijk willen we samen met onze klanten CO₂-neutraal worden. En dat lukt alleen als je het samen doet.”