Bredere aanpak immateriële schade kinderen en jongeren

• Netwerkanalyse (sociale kaart) van het bestaande aanbod van psychosociale hulpverlening voor kinderen en jongeren in het aardbevingsgebied, gedifferentieerd naar verschillende doelgroepen en leefgebieden.
• Inzicht in leemtes en beperkingen in het netwerk en een advies over hoe dit te verbeteren.
• Inventarisatie van wensen en behoeften van kinderen/jongeren, wat hebben zij nodig ter versterking van hun mentaal welbevinden en toekomstperspectief.
• Een brede verkenning en advies over mogelijk (collectief) aanbod voor kinderen/jongeren, aansluitend bij en in aanvulling op bestaand aanbod (gericht op welbevinden en perspectief).

Door de aardbevingsproblematiek in Groningen ondervinden veel inwoners van het gebied psychosociale problemen (zie Dückers et al., 2023 voor het meest recente overzicht). Het governance systeem voor versterking en schadeherstel speelt hier een grote rol in. Bewoners die meervoudige schade aan de woning hebben en lang in procedures rond schadeherstel en versterking zijn verwikkeld, hebben een aanmerkelijk slechtere algehele en mentale gezondheid en ervaren meer stressgerelateerde gezondheidsklachten. Ook ervaart deze groep meer gevoelens van onveiligheid en heeft minder vertrouwen in de overheid.
Ook kinderen en jongeren ervaren psychosociale klachten door de aardbevingsproblematiek. Onderzoek wijst uit dat een deel zich angstig en onveilig voelt door de aardbevingen (Zijlstra et al., 2022). Ook maken kinderen en jongeren zich zorgen om mensen in hun omgeving en hebben ze last van de bouwwerkzaamheden rond de versterkingsopgave. Door verhuizingen lijdt de verbondenheid die zij voelen met hun slaapkamer, huis of buurt er ook onder. Bovendien, maakt stress die ouders ervaren kinderen angstiger en kan stress ook tot gevolg hebben dat ouders minder aandacht hebben voor hun kinderen. Tot slot is het vertrouwen van jongeren in de overheid laag en voelen zij zich tweederangs burgers (Zijlstra et al., 2022). Een rapport van de Ombudsman wijst uit dat 1 op de 5 Groningse jongeren het leven een onvoldoende geeft, tegenover 13% landelijk (Kinderombudsman, 2022). Het ervaren van sociaalemotionele problematiek en trauma in de kinderjaren – de jaren waarin zij een veilige basis moeten hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen - kan grote gevolgen hebben voor de rest van het leven van deze kinderen en jongeren (zie bijv. Golombok, 2000). Dit kan eventueel bovenop reeds bestaande (intergenerationele) armoede en werkloosheid komen of een chronische ziekte bij een van de gezinsleden. Deze problemen zijn gemiddeld meer aan de orde in de provincie Groningen dan ten opzichte van het Nederlandse gemiddelde (Visser). Ook zijn er in Groningen meer jongeren met een ernstige lichamelijke ziekte of beperking (GGD, 2020).

Direct:

• advisering IMG over mogelijke bredere aanpak immateriële schade kinderen/ jongeren
• verbinden van bestaand aanbod

Indirect:

• bijdragen aan vergroten mentaal welbevinden kinderen/jongeren in aardbevingsgebied
• versterken sociale basis