COP4HL - Communities of Practice for Healthy Lifestyle

​COP4HL is een Erasmus+/Knowledge Alliance project waarbinnen de speerpunten Healthy Ageing en Ondernemerschap van de Hanzehogeschool Groningen op unieke wijze gecombineerd worden.
Eén van de grootste economische en sociale uitdagingen binnen Europa ligt in het verbeteren van de gezondheid (Healthy Ageing: gezond opgroeien en gezond oud worden met accent op preventie) van de Europese bevolking. COP4HL richt zich hierop door het stimuleren van een 'Actieve en Gezonde leefstijl.' Op dit thema is veel onderzoek verricht maar een van de grootste uitdagingen blijft hierbij: hoe zorgen we dat ontwikkelde interventies daadwerkelijk worden uitgevoerd in de praktijk zodat ze ook impact hebben. COP4HL richt zich daarom vooral op "de samenwerking en het leerproces" tussen partners/instituten werkzaam in diverse sectoren bij het realiseren van een Actieve en Gezonde leefstijl. Hiermee is het een sociale innovatie.

Centraal hierin staat de samenwerking tussen sectoren sport & bewegen en zorg & welzijn in het stimuleren van een actieve en gezonde leefstijl. Dit realiseren we door het ontwikkelen van zogenaamde "communities of practice": dit zijn samenwerkingsverbanden tussen verschillende partijen (bedrijven, gemeenten, hogescholen, eindgebruikers) rondom een gezamenlijk doel met de bedoeling om van elkaar te leren. Uniek hierin is de samenwerking tussen verschillende typen organisaties en sectoren. Kenmerk van een Erasmus+/Knowledge Alliance is de samenwerking tussen bedrijfsleven en hoger onderwijs, waar in COP4HL ook nog lokale en regionale overheden aan toegevoegd zijn.

In COP4HL worden zogenaamde communities of practice in vijf Europese steden ontwikkeld. De samenwerking in de gemeente Groningen geldt als 'good practice' voor Malaga (Spanje), Lissabon (Portugal), Kaunas (Litouwen) en Odense (Denemarken). De verschillende lokale COPs kunnen qua toepassingsgebied verschillen, maar lijken in doel, opzet en procesrichtlijnen op elkaar. Zo richt de COP in Malaga zich op het stimuleren van een actieve en gezonde leefstijl bij ouderen via onder meer de fitness- en welzijnsbranche, terwijl de COP in de Kaunas regio zich richt op het stimuleren van deze leefstijl bij schoolgaande kinderen via ouders, school en lokale gemeenschap.

Vraagstelling

Een van de grootste economische en sociale uitdagingen binnen Europa ligt in het verbeteren van de gezondheid van de Europese bevolking. COP4HL richt zich hier op door het stimuleren van een 'Actieve en Gezonde leefstijl.' Centraal hierin staat de samenwerking tussen sport & bewegen en zorg & welzijn in het stimuleren van een actieve en gezonde leefstijl.

Doel

In de vijf lokale Communities of Practice worden op basis van een behoefteanalyse op de lokale situatie afgestemde doelstellingen opgesteld gericht op een actieve en gezonde leefstijl.

Complexe praktijkproblemen kunnen alleen aangepakt worden met een multisectorale aanpak. Hier moet ervaring mee opgedaan worden, zodat we van elkaar kunnen leren. Dit doen we in de 5 EU-landen waar COPs opgezet zijn. Zo kunnen we komen tot overstijgende guiding principles, principes die benut kunnen worden in nieuwe situaties waarin ook de wens is een COP rondom Healthy Lifestyle op te richten.

Onderzoeksresultaten

• Een nieuw ontwikkeld monitoring instrument (hybride impactmodel) dat de processen en resultaten in kaart brengt maar ook onvoorziene (emergente) resultaten die wel door onze COP-aanpak in gang zijn gezet of versneld.
  Voorbeeld hiervan: In Groningen hebben we een COP ontwikkeld in Europapark. Doel is om een "Omgeving (fysiek en sociaal) te ontwikkelen die stimuleert tot een actieve en gezonde leefstijl". Een onvoorziene opbrengst is dat we het ontwikkelde kennis en expertise uit COP4HL hebben weten te benutten in nieuwe projecten die inmiddels zijn toegekend vanuit ZonMw (o.a. Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen).
• In Spanje/Malaga heeft het COP4HL ervoor gezorgd dat de Universiteit en de gemeente nu dagelijks samenwerken terwijl ze hiervoor nog nooit samengewerkt hebben.
• Ondernemerschap competities voor studenten: hierbinnen gaan studenten van diverse opleidingen (bijv. sport, gezondheid, techniek, rechten, bedrijfskunde etc.) samenwerken aan een "echt" praktijkprobleem op het gebied van Actieve en Gezonde Leefstijl dat speelt in de lokale community. Dit heeft plaatsgevonden in 5 landen met meer dan 350 betrokken studenten.
• Er wordt momenteel gewerkt aan het ontwikkelen van ondersteuningsproducten en diensten die benut kunnen worden door nieuwe geïnteresseerde gemeente/steden die met dezelfde uitdaging spelen. Deze producten en diensten worden verspreid via een COP digital platform dat in voorjaar 2020 online zal zijn.

Impact

• Product: er zijn diverse standaardproducten gemaakt als een behoefte & wens scan om in de lokale community wensen en mogelijkheden ten aanzien van Healthy Lifestyle te inventariseren als belangrijke stap in de totstandkoming van een COP en het kiezen van een gezamenlijk doel; een actieplan: hoe vanuit een behoefte & wens scan komen tot een actieplan en aanpak om het gezamenlijke doel te realiseren.
• Proces: op basis van het ontwikkelde hybride evaluatie-instrument heeft in alle 5 COPs diverse evaluatie sessies plaatsgevonden. Uit dit evaluatie materiaal worden "richtlijnen" gehaald die voor COPs gelden en deze worden met de partners gevalideerd en verspreid via het digitale ondersteuningsplatform. Op deze wijze kunnen nieuwe situaties leren en profiteren van ons werk op dit terrein. 
• Emergente resultaten: resultaten die ongepland zijn maar wel door COP4HL zijn geïnitieerd of versneld: klimaattuinen, nieuwe investering in een groene omgeving in Europapark, Citizen Science for Healty Lifestyle, Living Lab Beweegvriendelijk Vinkhuizen en Living Lab Oldambt.

Externe partijen

Bij dit project zijn zeer veel partijen bij betrokken. Naast 16 partners (1x netwerkpartner, 7x bedrijf, 5x hoger onderwijs, 3x overheid) uit zes landen (NL, DEN, LIT, POR, ESP, GER), die in de aanvraag betrokken zijn, zijn er in de eerste helft van het project in totaal 30 bedrijven, 13 onderwijsinstellingen en 72 overheden betrokken geweest. 652 studenten in vijf landen zijn via bijv. afstudeeronderzoeken (Master Healthy Ageing Professional) en ondernemerschapscompetities rondom het thema Actieve en Gezonde Leefstijl in aanraking gekomen met het project.

Valorisatie

De beoogde doelen zijn gekoppeld aan een duurzame strategie. Zo zullen de resultaten openbaar toegankelijk gemaakt worden, zodat nieuwe regio's, steden of wijken met interesse in het opzetten van een lokale COP op de - op verschillende plekken in Europa opgedane ervaring - kunnen voortbouwen. Het consortium voorziet in een voortdurende alliantie, waarmee ook na de projectduur kennis kan worden blijven gedeeld. De koppeling met sociaal ondernemerschap op dit gebied wordt ook uitdrukkelijk onderzocht.