Communicatie-optimalisatie door participatie-ervaringen

Inzicht in de communicatieve participatie van kinderen met taalontwikkelingsstoornissen.
Hoe krijgen we de communicatieve participatie van kinderen met TOS in beeld krijgen en welke contextfactoren beïnvloeden de communicatieve participatie van kinderen met TOS? In het promotieonderzoek TO-ENGAGE gaat Ingrid Singer (Hogeschool Utrecht) op zoek naar antwoorden. 
Bij kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS) komt de taalontwikkeling niet goed op gang. Dit kan gevolgen hebben voor de communicatie in het dagelijks leven. Kinderen verschillen in de mate waarin ze communicatief participeren. Het is op dit moment niet duidelijk wat deze verschillen veroorzaakt en hoe de communicatieve participatie inzichtelijk kan worden gemaakt.
TO-ENGAGE is een vervolg op een praktijkgericht onderzoeksproject waarin samen met logopedisten en ouders van een kind met TOS de gesprekstool ENGAGE ontwikkelden. ENGAGE staat voor ENgaging parents in Goal Articulation and Goal Evaluation. Met ENGAGE kan de logopedist het perspectief van (de ouders van) het kind een centrale plaats in de behandeling geven en goed inspelen op de hulpvraag. De gesprekstool won in 2019 de Branko van Dantzig onderscheiding voor een buitengewoon verdienstelijke bijdrage aan de logopedie.

Vraagstelling
In TO-ENGAGE onderzoeken we welke omgevings- en persoonlijke factoren van invloed zijn op de communicatieve participatie van jonge kinderen met TOS. In een systematisch literatuuronderzoek (scoping review) onderzoeken we welke factoren in de literatuur worden genoemd. Vervolgens houden we focusgroepgesprekken met logopedisten om na te gaan hoe factoren op elkaar inwerken. Ook onderzoeken we op welke manieren logopedisten aandacht besteden aan de communicatieve participatie van kinderen met TOS.

Doel
Het doel van het promotieonderzoek TO-ENGAGE is om ouders en professionals inzicht te geven in de communicatieve participatie van kinderen met TOS. We onderzoeken hoe communicatieve participatie zich ontwikkelt en op welke manieren logopedisten aandacht besteden aan de communicatieve participatie.

Onderzoekslijn
Ingrid Singer is promovendus bij de UU vanuit het Lectoraat Logopedie: Communicatie door Participatie van Hogeschool Utrecht. Ze participeert in de kenniskring Talig functioneren & Gezond ouder worden van het lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing en het lectoraat Jeugd, Educatie & Samenleving van de Hanzehogeschool.

Onderzoeksresultaten
Het project TO-ENGAGE levert de volgende wetenschappelijke output op:
Singer, I., Klatte, I., Cnossen, I., Welbie, M. & Gerrits, E. (2020). Definition and Operationalization of Communicative Participation in Children with Language Disorders: A Consensus Study. International Journal for Speech Language and Hearing Research,  6, 1793-1806.
Singer, I., Klatte, I., De Vries, R., Van der Lugt, R. & Gerrits, E. (in voorbereiding). Co-creation of a parent tool for addressing communicative participation with speech and language therapists.
Singer, I., De Wit, E., Luinge, M., Gorter, J.W., & Gerrits, E. (ingediend) Personal and environmental factors influencing communicative participation in language impaired children: A scoping review.
Singer, I., Gorter, J.W., Luinge, M., & Gerrits, E. Personal and environmental factors influencing communicative participation in language impaired children: The professional perspective.
Singer, I., Gorter, J.W., Luinge, M., & Gerrits, E. Addressing communicative participation in treatment planning for children with developmental language disorder: A Survey and interviews of Dutch Speech-Language Therapists.

Impact
De resultaten van het project worden gedeeld met de beroepspraktijk door het geven van lezingen op (inter)nationale congressen en symposia en publicaties in vakbladen. In samenwerking met de vakgroep Taal & Spraak van Hogeschool Utrecht worden de resultaten geïntegreerd in het bachelor onderwijs Logopedie, o.a. in het tweede jaar wanneer aandacht wordt besteed aan de diagnostiek van taalontwikkelingsstoornissen.
Het project leidt tot meer kennis over en aandacht voor communicatieve participatie bij logopedisten. Aandacht voor communicatieve participatie binnen de logopedie draagt bij aan functionele behandelingen, betere ontwikkelingskansen en een betere kwaliteit van leven voor kinderen met een taalontwikkelingsstoornis.

Promotieteam
Ingrid Singer– (Ph.D. student) - Lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie, Hogeschool Utrecht 
Prof. dr. Ellen Gerrits (promotor) – Lector, Lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie, Hogeschool Utrecht en hoogleraar Logopediewetenschap, Universiteit Utrecht 
Prof. dr. Jan Willem Gorter (tweede promotor) - Hoogleraar Kinderrevalidatiegeneeskunde, UMC Utrecht 
Dr. Margreet Luinge (copromotor) – Lector Talig functioneren & Gezond ouder worden, Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing, Hanzehogeschool.

Ontwikkeling van de PROMIS itembank voor Communicatieve Participatie bij Kinderen en Adolescenten. PROM's (Patient Reported Outcome Measures) zijn de meest gangbare en geschikte manier om te meten vanuit het perspectief van de patient. Er zijn maar weinig PROM's in het domein van logopedie. Er zijn geen uniforme PROM's beschikbaar voor het meten van communicatieve participatie bij Nederlandse kinderen en adolescenten met communicatiestoornissen. In dit onderzoek zal een toegankelijke vragenlijst ontwikkeld worden voor het meten van communicatieve participatie bij kinderen en adolescenten.

Vraagstelling

1. Hoe kunnen perspectieven van mensen met communicatiestoornissen, gecombineerd met literatuur over communicatieve participatie, bijdragen aan de ontwikkeling van een itembank voor communicatieve participatie van kinderen en adolescenten?
2. Wat zijn de psychometrische eigenschappen van de Nederlandse itembank voor communicatieve participatie van kinderen en adolescenten?
3. In hoeverre kan de itembank voor communicatieve participatie worden ingezet als geïndividualiseerde patiëntgerapporteerde uitkomstmaten bij het stellen van patiëntspecifieke doelen voor logopedisten om waardegebaseerde gezondheidszorg in de klinische praktijk te bewerkstelligen?

Doel
Het doel van dit project is om een toegankelijke vragenlijst te ontwikkelen voor het meten van communicatieve participatie van kinderen en jongeren met communicatiestoornissen.

Onderzoekslijn
Eline Alons is promovendus bij de UU vanuit het Lectoraat Logopedie: Communicatie door Participatie van Hogeschool Utrecht. Ze participeert in de kenniskring Talig functioneren & Gezond ouder worden van het lectoraat Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing en het lectoraat Jeugd, Educatie & Samenleving van de Hanzehogeschool.

Onderzoeksresultaten

• Inzicht in welke minimale reflectieve, cognitieve en metalinguïstische vaardigheden deelnemers moeten hebben om betrouwbaar te reflecteren op communicatieve participatie.
• Inzicht in het contruct communicatieve participatie van kinderen en adolescenten met taalstoornissen.
• Inzicht in voorkeursstrategieën om communicatieve participatie-items in de communicatieve participatie-itembank toegankelijk te maken voor mensen met communicatiestoornissen.
• Communicatieparticipatie Itembank voor het meten van communicatieve participatie bij kinderen en adolescenten met communicatiestoornissen

Impact
Dit onderzoek geeft antwoord op een van de geprioriteerde vragen in de oproep aan logopedisten om het perspectief van de cliënt systematisch en betrouwbaar te integreren in hun dagelijkse praktijk om de kwaliteit van de logopedie te verbeteren.

Promotieteam
Eline Alons – (Ph.D. student) - Lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie, Hogeschool Utrecht 
Prof. dr. Ellen Gerrits (promotor) – Lector, Lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie, Hogeschool Utrecht en hoogleraar Logopediewetenschap, Universiteit Utrecht 
Prof. dr. Caroline Terwee (tweede promotor) - Associate Professor, Epidemiologie and Data Science, VUmc, Amsterdam
Dr. Lizet van Ewijk (copromotor) - Lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie, Hogeschool Utrecht
Dr. Margreet Luinge (copromotor) – Lector Talig functioneren & Gezond ouder worden, Healthy Ageing, Allied Health Care and Nursing, Hanzehogeschool.