Integrale kindcentra: samenwerken aan opvoeden en opgroeien

In Nederland is een brede beweging ingezet van integrale kindcentra (IKC’s) voor inclusief onderwijs. Belangrijke doelen van deze kindcentra zijn het creëren van een doorlopende leerlijn, inclusie van alle kinderen (0-12 jaar) ter bevordering van gelijke kansen en het creëren van een innovatief curriculum dat gericht is op de brede ontwikkeling van kinderen.

Samenwerken essentieel

Om deze doelen te bereiken is samenwerking tussen professionals uit onderwijs, opvang en jeugdzorg essentieel. Interprofessionele samenwerking tussen professionals uit verschillende sectoren in één sterke integrale voorziening is nieuw en blijkt allesbehalve vanzelfsprekend. Dit voor professionals nieuwe terrein is nog ‘in search of evidence’. Tegelijkertijd zien we in de Nederlandse praktijk een groeiende groep van kindcentra die – met innovatieve aanpakken – (samen)werken aan een integraal aanbod voor leerlingen.

De komende vier jaar onderzoeken we binnen een brede groep van ikc’s (structuur) of er sprake is van interprofessionele samenwerking tussen staf uit kinderopvang, basisonderwijs, jeugdzorg en andere partners (proces) die bijdraagt aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen van de voorschool tot en met de transitie naar de basisschool en de onderbouw (groep 4) van de basisschool (= uitkomst).

Vraagstelling

Na het exploratieve onderzoek naar de vormgeving van ikc’s is nu de tijd, in maatschappelijk en wetenschappelijk opzicht, rijp voor een effectonderzoek op staf- en kindniveau. De hoofdvraag luidt:

1. Hoe geven professionals uit kinderopvang, basisonderwijs en externe professionals (jeugdzorg, welzijn, wijk) binnen het integrale kindcentrum vorm aan hun interprofessionele samenwerking en hoe ervaren ze het werken op hun locatie?
2. Wat zijn de effecten van integrale kindcentra op de ontwikkeling van kinderen?

Doel

Met dit onderzoek willen we onderbouwing bieden en de eventuele meerwaarde laten zien van het interprofessioneel samenwerken tussen jeugdprofessionals in het onderwijs en de kinderopvang.

Onderzoeksresultaten

Werkveld
Na afloop van de evaluatie is er meer inzicht in de werkzame factoren voor het interprofessioneel samenwerken binnen scholen, kinderopvang en kindcentra en de effecten daarvan op de ontwikkeling van kinderen.

• Scholen, kinderopvang en kindcentra leren van elkaar en brengen onderzoeksresultaten in de praktijk in een lerend netwerk.

Onderwijs
Gedurende het project wordt studenten van verschillende opleidingen (pabo, social work, toegepaste psychologie) de mogelijkheid geboden een (afstudeer)opdracht uit te voeren. Op die manier zorgt het project voor professionalisering van studenten, zowel in hun onderzoekende houding als hun inhoudelijke kennis van interprofessioneel samenwerken (in bijvoorbeeld een kindcentrum).

Onderzoek
Na afloop van het project worden resultaten gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften en vakbladen.

Impact

• Inzicht in de interprofessionele samenwerking tussen jeugdprofessionals uit onderwijs, kinderopvang en zorg. 
• Inzicht in de effecten van interprofessionele samenwerking op de ontwikkeling van kinderen.
• Verbetering van de samenwerking tussen scholen en kinderopvangorganisaties.
• Lerend netwerk van scholen en kinderopvangorganisaties.

Valorisatie

De uitkomsten van het project leveren input op voor de (door)ontwikkeling van integrale kindcentra.